HappyNews@ Media Team

This channel publishes all kinds of news related to the world.you will always be grateful if you always keep such a relationship with me.

HappyNews @ Science and Technology

Click here for every news from science and stay with HappyNews.

Happy News @ рдк्рд░ेрд░рдХ рд╡िрдЪाрд░

Click here for a relayed news with a motivational idea and stay with HappyNews.

HappyNews @ Politics

Click here for news related to politics and stay with HappyNews.

HappyNews @ Lifestyle and Relationship

Click here for the motive thought with image and stay with HappyNews.

рд╡рдбोрджрд░ा рдоें рдбाрдпрд░िрдпा рдФрд░ рдмुрдЦाрд░ рдХा рдмрдв़рддा рдк्рд░рдХोрдк

рд╡рдбोрджрд░ा, 2 рдордИ: рд╢рд╣рд░ рдоें рддाрдкрдоाрди рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рд╕ंрдХ्рд░ाрдордХ рдмीрдоाрд░िрдпों рдХा рднी рдЧ्рд░ाрдл рддेрдЬी рд╕े рдЪрдв़ рд░рд╣ा рд╣ै। рд╡рдбोрджрд░ा рдирдЧрд░ рдкाрд▓िрдХा рдХे рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рд╡िрднाрдЧ рдиे рд╢рд╣рд░ рдХे рдкांрдЪ рдк्рд░рдоुрдЦ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें рд╕рд░्рд╡ेрдХ्рд╖рдг рдХिрдпा, рдЬिрд╕рдоें рдбाрдпрд░िрдпा рдФрд░ рдмुрдЦाрд░ рдХे рд╕ैрдХрдб़ों рдоाрдорд▓े рд╕ाрдордиे рдЖрдП। рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдЕрдзिрдХाрд░िрдпों рдиे рдЗрд╕े рдЧंрднीрд░ рдоाрдирддे рд╣ुрдП рдд्рд╡рд░िрдд рдХрджрдо рдЙрдаाрдП рд╣ैं।

рдмрддा рджें рдХी рдирдЧрд░ рдиिрдЧрдо рдХी рдЯीрдо рдиे рд░ाрдорджेрд╡рдирдЧрд░, рдоाрдиेрдЬा, рддрд░рд╕ाрд▓ी, рд╡ाрд░рд╕िрдпा рдФрд░ рдлрддेрд╣рдЧंрдЬ рдЬैрд╕े рд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें рдЕрднिрдпाрди рдЪрд▓ाрдпा, рдЬिрд╕рдоें рдХुрд▓ 1.31 рд▓ाрдЦ рдХी рдЖрдмाрджी рдХो рдХрд╡рд░ рдХिрдпा рдЧрдпा। рдЗрд╕ рд╕рд░्рд╡े рдоें рдбाрдпрд░िрдпा рдХे 39 рдорд░ीрдЬ рдФрд░ рдмुрдЦाрд░ рдХे 473 рдорд░ीрдЬ рдЪिрди्рд╣िрдд рдХिрдП рдЧрдП। рдЧрд░्рдоी рдХे рдоौрд╕рдо рдоें рдмрдв़рддे рд╕ंрдХ्рд░рдордг рдХो рджेрдЦрддे рд╣ुрдП рдк्рд░рд╢ाрд╕рди рдЕрд▓рд░्рдЯ рдкрд░ рд╣ै।

рд╕ंрдХ्рд░рдордг рдХो рдлैрд▓рдиे рд╕े рд░ोрдХрдиे рдХे рд▓िрдП рдирдЧрд░ рдиिрдЧрдо рдиे рдЕрдм рддрдХ 5367 рдШрд░ों рдоें рдлॉрдЧिंрдЧ рдХी рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рд╕ाрде рд╣ी рд╕ंрджिрдЧ्рдз рдбेंрдЧू рдХे 42 рдирдоूрдиे рд▓िрдП рдЧрдП, рдЬिрдирдоें рд╕े 2 рд░िрдкोрд░्рдЯ рдкॉрдЬिрдЯिрд╡ рдЖрдИ рд╣ै। рд╡рд╣ीं, 891 рдорд▓ेрд░िрдпा рд╕ंрджिрдЧ्рдз рд╕ैंрдкрд▓ рдоें рд╕े 1 рдХेрд╕ рдкॉрдЬिрдЯिрд╡ рдоिрд▓ा।

рдиिрд░्рдоाрдг рд╕्рдерд▓ों рдФрд░ рд╕्рдХूрд▓ों рдкрд░ рднी рдЪрд▓ा рдЬांрдЪ рдЕрднिрдпाрди

рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рд╡िрднाрдЧ рдХी рдПрдХ рд╡िрд╢ेрд╖ рдЯीрдо рдиे 30 рдиिрд░्рдоाрдг рд╕्рдерд▓ों рдкрд░ рднी рд╕рд░्рд╡े рдХिрдпा, рдЬिрдирдоें рд╕े 1 рд╕ाрдЗрдЯ рдХो рдиोрдЯिрд╕ рдЬाрд░ी рдХिрдпा рдЧрдпा। рд╕ंрднाрд╡िрдд рд╕ंрдХ्рд░рдордг рдХे рдЦрддрд░े рдХो рджेрдЦрддे рд╣ुрдП 24 рд╕्рдХूрд▓ рдФрд░ рдХॉрд▓ेрдЬों рдХी рднी рдЬांрдЪ рдХी рдЧрдИ, рдЬिрд╕рдоें 2 рд╕्рдХूрд▓ों рдХो рдиोрдЯिрд╕ рджिрдпा рдЧрдпा।

рдирдЧрд░ рдиिрдЧрдо рдХे рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдЕрдзिрдХाрд░ी рдиे рдмрддाрдпा рдХि, "рдмрдв़рддे рддाрдкрдоाрди рдХे рдХाрд░рдг рдкाрдиी рдФрд░ рднोрдЬрди рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рд╕ंрдХ्рд░рдордгों рдХा рдЦрддрд░ा рдХाрдлी рдмрдв़ рдЧрдпा рд╣ै। рд╣рдо рд▓ोрдЧों рд╕े рд╕्рд╡рдЪ्рдЫрддा рдмрдиाрдП рд░рдЦрдиे рдФрд░ рдХिрд╕ी рднी рд▓рдХ्рд╖рдг рдкрд░ рддुрд░ंрдд рдбॉрдХ्рдЯрд░ рд╕े рд╕ंрдкрд░्рдХ рдХрд░рдиे рдХी рдЕрдкीрд▓ рдХрд░рддे рд╣ैं।"

рдЬрдирддा рд╕े рдХी рдЧрдИ рд╕ाрд╡рдзाрдиी рдмрд░рддрдиे рдХी рдЕрдкीрд▓

рдирдЧрд░ рдкाрд▓िрдХा рдиे рдЖрдо рдиाрдЧрд░िрдХों рд╕े рдЕрдкीрд▓ рдХी рд╣ै рдХि рд╡े рдЙрдмрд▓ा рд╣ुрдЖ рдкाрдиी рдкिрдПं, рдЦुрд▓े рдоें рдмिрдХрдиे рд╡ाрд▓े рдЦाрдж्рдп рдкрджाрд░्рдеों рд╕े рдмрдЪें рдФрд░ рдХिрд╕ी рднी рддрд░рд╣ рдХे рд▓рдХ्рд╖рдг рджिрдЦाрдИ рджेрдиे рдкрд░ рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдХेंрдж्рд░ों рд╕े рд╕ंрдкрд░्рдХ рдХрд░ें। рд╢рд╣рд░рднрд░ рдоें рдиिрдЧрд░ाрдиी рдФрд░ рдлॉрдЧिंрдЧ рдЕрднिрдпाрди рдЬाрд░ी рд░рд╣ेрдЧा।

рдпूрдкी рдХे рдирд░्рд╕िंрдЧ рдХॉрд▓ेрдЬों рдоें рдПрдбрдоिрд╢рди рдХा рдмрджрд▓ा рдиिрдпрдо

рд▓рдЦрдирдК। рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рдирд░्рд╕िंрдЧ рд╢िрдХ्рд╖ा рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдмрдб़ा рдмрджрд▓ाрд╡ рдХрд░рддे рд╣ुрдП рд░ाрдЬ्рдп рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рд░ाрдЬрдХीрдп рдирд░्рд╕िंрдЧ рдХॉрд▓ेрдЬों рдоें рдЬрдирд░рд▓ рдирд░्рд╕िंрдЧ рдПंрдб рдоिрдбрд╡ाрдЗрдлрд░ी (GNM) рдкाрда्рдпрдХ्рд░рдоों рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдоें рд╕ंрд╢ोрдзрди рдХिрдпा рд╣ै। рдЕрдм рддрдХ рдЗंрдЯрд░рдоीрдбिрдПрдЯ рдХे рдЕंрдХों рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдоिрд▓рдиे рд╡ाрд▓े рджाрдЦिрд▓े рдХी рдЬрдЧрд╣ рдЕрдм рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдХे рдЬрд░िрдП рдПрдбрдоिрд╢рди рд╣ोрдЧा। рдпрд╣ рдирдИ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рд╢ैрдХ्рд╖рдгिрдХ рд╕рдд्рд░ 2025-26 рд╕े рд▓ाрдЧू рдХी рдЬाрдПрдЧी।

рд╕рд░рдХाрд░ी рдЖрджेрд╢ рдХे рдоुрддाрдмिрдХ, рдЕрдЯрд▓ рдмिрд╣ाрд░ी рд╡ाрдЬрдкेрдпी рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рдЗрд╕ рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдХो рдЖрдпोрдЬिрдд рдХрд░ेрдЧा। рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдЬрдирд░рд▓ рдирд░्рд╕िंрдЧ рдПंрдЯ्рд░ेंрд╕ рдЯेрд╕्рдЯ (UPGNET-2025) рдХे рдиाрдо рд╕े рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ी рдЗрд╕ рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рд░ाрдЬрдХीрдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХे 9 рдирд░्рд╕िंрдЧ рдХॉрд▓ेрдЬों рдХी 453 рд╕ीрдЯों рдкрд░ рдЫाрдд्рд░ों рдХा рдЪрдпрди рдХिрдпा рдЬाрдПрдЧा।

рдиिрдЬी рдХॉрд▓ेрдЬों рдоें рднी рд╣ोрдЧा рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рд╕े рдПрдбрдоिрд╢рди

рдмрддा рджें рдХी рдЗрд╕рд╕े рдкрд╣рд▓े рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдиिрдЬी рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХे рдирд░्рд╕िंрдЧ рдХॉрд▓ेрдЬों рдоें рднी 2025-26 рд╕рдд्рд░ рд╕े рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рджाрдЦिрд▓े рдХी рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рд▓ाрдЧू рдХрд░рдиे рдХी рдШोрд╖рдгा рдХी рдеी। рд░ाрдЬ्рдп рдоें рдХрд░ीрдм 386 рдиिрдЬी рдирд░्рд╕िंрдЧ рдХॉрд▓ेрдЬों рдоें GNM рдХी рд▓рдЧрднрдЧ 19,000 рд╕ीрдЯें рд╣ैं।

рдХौрди рдХрд░ рд╕рдХेрдЧा рдЖрд╡ेрджрди?

рд╕्рдЯेрдЯ рдоेрдбिрдХрд▓ рдлैрдХрд▓्рдЯी рдХे рд╕рдЪिрд╡ рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░, рдЗंрдЯрд░рдоीрдбिрдПрдЯ рдкाрд╕ рдЫाрдд्рд░-рдЫाрдд्рд░ाрдПं рдЗрд╕ рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдоें рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░ рд╕рдХेंрдЧे। рдЕрдЯрд▓ рдмिрд╣ाрд░ी рд╡ाрдЬрдкेрдпी рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рдж्рд╡ाрд░ा рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдХी рд╡िрд╕्рддृрдд рдЬाрдирдХाрд░ी рдФрд░ рдЖрд╡ेрджрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХी рд╕ूрдЪрдиा рдЬрд▓्рдж рдЬाрд░ी рдХी рдЬाрдПрдЧी।

рдХ्рдпा рдмोрд▓े рдЕрдзिрдХाрд░ी?

рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдПрд╡ं рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рд╢िрдХ्рд╖ा рд╡िрднाрдЧ рдХे рдк्рд░рдоुрдЦ рд╕рдЪिрд╡ рдкाрд░्рде рд╕ाрд░рдеी рд╕ेрди рд╢рд░्рдоा рдиे рдХрд╣ा, “GNM рдХी рдЧुрдгрд╡рдд्рддा рд╕ुрдиिрд╢्рдЪिрдд рдХрд░рдиे рдФрд░ рдЪрдпрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХो рдкाрд░рджрд░्рд╢ी рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ рдХрджрдо рдЙрдаाрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдЕрдм рд╕рд░рдХाрд░ी рдФрд░ рдиिрдЬी рджोрдиों рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें рдПрдХ рд╕рдоाрди рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд▓ाрдЧू рд╣ोрдЧी।”

рдпे рд╣ैं рд╕рд░рдХाрд░ी рдХॉрд▓ेрдЬ, рдЬिрдирдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рд╕े рд╣ोрдЧा рджाрдЦिрд▓ा:

рдХेрдЬीрдПрдордпू рдХॉрд▓ेрдЬ рдСрдл рдирд░्рд╕िंрдЧ, рд▓рдЦрдирдК

рдПрд▓рдПрд▓рдЖрд░ рд╕्рдХूрд▓ рдСрдл рдирд░्рд╕िंрдЧ, рдХाрдирдкुрд░

рдпूрдПрдЪрдПрдо рд╕्рдХूрд▓ рдСрдл рдирд░्рд╕िंрдЧ, рдХाрдирдкुрд░

рдПрд╕рдЖрд░рдПрдирдПрдЪ рдЬीрдПрдирдПрдордЯीрд╕ी, рдк्рд░рдпाрдЧрд░ाрдЬ

рдЬीрдПрдирдПрдордЯीрд╕ी рдЬिрд▓ा рдЪिрдХिрдд्рд╕ाрд▓рдп, рдЧोрд░рдЦрдкुрд░

рд╕्рдХूрд▓ рдСрдл рдирд░्рд╕िंрдЧ, рдЬिрд▓ा рдЪिрдХिрдд्рд╕ाрд▓рдп, рдмрд░ेрд▓ी

рд╕्рдХूрд▓ рдСрдл рдирд░्рд╕िंрдЧ, рдПрд╕рдПрди рдоेрдбिрдХрд▓ рдХॉрд▓ेрдЬ, рдЖрдЧрд░ा

рд╕्рдХूрд▓ рдСрдл рдирд░्рд╕िंрдЧ, рдмрд▓рд░ाрдордкुрд░ рдЪिрдХिрдд्рд╕ाрд▓рдп, рд▓рдЦрдирдК

рд╕्рдХूрд▓ рдСрдл рдирд░्рд╕िंрдЧ, рдПрд╕рдмीрд╡ीрдкी рдЬिрд▓ा рдЪिрдХिрдд्рд╕ाрд▓рдп, рдоेрд░рда

рдпूрдкी рдоें рдХैंрдк рд▓рдЧाрдХрд░ ₹5-5 рд▓ाрдЦ рд▓ोрди рджेрдЧी рд╕рд░рдХाрд░

рд▓рдЦрдирдК। рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рд░ाрдЬ्рдп рдХे рдпुрд╡ाрдУं рдХो рд╕्рд╡рд░ोрдЬрдЧाрд░ рдХी рд░ाрд╣ рдкрд░ рдЖрдЧे рдмрдв़ाрдиे рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдХрджрдо рдЙрдаाрдпा рд╣ै। рдоुрдЦ्рдпрдоंрдд्рд░ी рдпुрд╡ा рдЙрдж्рдпрдоी рд╡िрдХाрд╕ рдЕрднिрдпाрди (CM YUVA) рдХे рддрд╣рдд рдЕрдм рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рд╡िрднिрди्рди рдЬिрд▓ों рдоें рд╡िрд╢ेрд╖ рдХैंрдк рд▓рдЧाрдХрд░ рдкाрдд्рд░ рдпुрд╡ाрдУं рдХो ₹5 рд▓ाрдЦ рддрдХ рдХा рдм्рдпाрдЬрдоुрдХ्рдд рдЛрдг рдЙрдкрд▓рдм्рдз рдХрд░ाрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै। рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдпुрд╡ाрдУं рдХो рдиौрдХрд░ी рдоांрдЧрдиे рд╡ाрд▓ा рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рдиौрдХрд░ी рджेрдиे рд╡ाрд▓ा рдмрдиाрдиा рд╣ै।

рдпोрдЬрдиा рдХे рддрд╣рдд рдХ्рдпा рдоिрд▓ рд░рд╣ा рд╣ै рд▓ाрдн?

рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рдХे рдЕंрддрд░्рдЧрдд 21 рд╕े 40 рд╡рд░्рд╖ рдХी рдЖрдпु рдХे рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рд╕्рдеाрдпी рдиिрд╡ाрд╕ी рдпुрд╡ाрдУं рдХो 5 рд▓ाрдЦ рд░ुрдкрдпे рддрдХ рдХा рдм्рдпाрдЬрдоुрдХ्рдд рд▓ोрди рджिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै। рдпрд╣ рд▓ोрди рдЙрди्рд╣ें рдЕрдкрдиा рдЦुрдж рдХा рд╡्рдпрд╡рд╕ाрдп рд╢ुрд░ू рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рджाрди рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рд╕ाрде рд╣ी рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рдУрд░ рд╕े рдЯ्рд░ेрдиिंрдЧ рд╡ рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рди рдХी рднी рд╕ुрд╡िрдзा рджी рдЬा рд░рд╣ी рд╣ै рддाрдХि рдпुрд╡ा рд╕рд╣ी рджिрд╢ा рдоें рдЕрдкрдиे рдЙрдж्рдпрдо рдХो рдЖрдЧे рдмрдв़ा рд╕рдХें।

рдЬिрд▓ों рдоें рдХैंрдк рдХे рдЬрд░िрдП рджिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд▓ोрди

рдЕрдк्рд░ैрд▓ рдоाрд╣ рдоें рдпोрдЬрдиा рдХे рдк्рд░рддि рдпुрд╡ाрдУं рдХा рдЙрдд्рд╕ाрд╣ рджेрдЦрдиे рдХो рдоिрд▓ा। рдк्рд░рджेрд╢рднрд░ рдоें 48,000 рд╕े рдЕрдзिрдХ рдпुрд╡ाрдУं рдиे рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рдХे рддрд╣рдд рдЖрд╡ेрджрди рдХिрдпा। рдЛрдг рд╡िрддрд░рдг рдоें рдЬौрдирдкुрд░ рдЬिрд▓ा рдкрд╣рд▓े рд╕्рдеाрди рдкрд░ рд░рд╣ा, рдЙрд╕рдХे рдмाрдж рдЖрдЧрд░ा рджूрд╕рд░े рдФрд░ рд╣ाрдкुрдб़ рддीрд╕рд░े рд╕्рдеाрди рдкрд░ рд░рд╣ा।

рдоुрдЦ्рдпрдоंрдд्рд░ी рдиे рдХी рдеी рдпोрдЬрдиा рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд

рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рдХा рд╢ुрднाрд░ंрдн рдоुрдЦ्рдпрдоंрдд्рд░ी рдпोрдЧी рдЖрджिрдд्рдпрдиाрде рдиे 24 рдЬрдирд╡рд░ी, 2025 рдХो рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рджिрд╡рд╕ рдХे рдЕрд╡рд╕рд░ рдкрд░ рдХिрдпा рдеा। рдЗрд╕рдХा рдоुрдЦ्рдп рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдЕрдЧрд▓े 10 рд╡рд░्рд╖ों рдоें 10 рд▓ाрдЦ рдпुрд╡ाрдУं рдХो рд╕्рд╡рд░ोрдЬрдЧाрд░ рд╕े рдЬोрдб़рдиा рд╣ै। рд╣рд░ рд╕ाрд▓ 1 рд▓ाрдЦ рдпुрд╡ाрдУं рдХो рд▓ाрдн рджेрдиे рдХा рд▓рдХ्рд╖्рдп рддрдп рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

рдХैрд╕े рдХрд░ें рдСрдирд▓ाрдЗрди рдЖрд╡ेрджрди?

рд╕рдмрд╕े рдкрд╣рд▓े MSME рд╡िрднाрдЧ рдХी рд╡ेрдмрд╕ाрдЗрдЯ рдкрд░ рдЬाрдПं। “New User Registration” рдкрд░ рдХ्рд▓िрдХ рдХрд░ें। рдпोрдЬрдиा рдоें ‘рдоुрдЦ्рдпрдоंрдд्рд░ी рдпुрд╡ा рдЙрдж्рдпрдоी рд╡िрдХाрд╕ рдЕрднिрдпाрди’ рдХा рдЪрдпрди рдХрд░ें। рдЖрдзाрд░ рдиंрдмрд░ рджрд░्рдЬ рдХрд░ें рдФрд░ OTP рдж्рд╡ाрд░ा рд╕рдд्рдпाрдкрди рдХрд░ें। рд╡्рдпрдХ्рддिрдЧрдд рдЬाрдирдХाрд░ी рдЬैрд╕े рдиाрдо, рдЬрди्рдорддिрдеि рдЖрджि рд╕्рд╡рддः рдЖ рдЬाрдПрдЧी। рдоोрдмाрдЗрд▓ рдиंрдмрд░, рдЬिрд▓ा, рдИ-рдоेрд▓ рднрд░рдХрд░ Captcha рдбाрд▓ें рдФрд░ Submit рдХрд░ें।

рдпोрдЬрдиा рдХी рдк्рд░рдоुрдЦ рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдПं

21 рд╕े 40 рд╡рд░्рд╖ рдХे рдпुрд╡ाрдУं рдХो рд╡्рдпрд╡рд╕ाрдп рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╕рд╣ाрдпрддा। 

рди्рдпूрдирддрдо 8рд╡ीं рдкाрд╕ рдпुрд╡ा рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рдХे рд▓िрдП рдкाрдд्рд░। 

рдм्рдпाрдЬ рдоुрдХ्рдд рдЛрдг, рдЖрд╕ाрди рд╢рд░्рддों рдкрд░ рдЪुрдХрддा рдХрд░рдиे рдХी рд╕ुрд╡िрдзा। 

рдкрд░िрдпोрдЬрдиा рд▓ाрдЧрдд рдХा 10% рд╕рд░рдХाрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рд╕рдм्рд╕िрдбी рдХे рд░ूрдк рдоें рджिрдпा рдЬाрдПрдЧा। 

рд╡्рдпрд╡рд╕ाрдпिрдХ рдЯ्рд░ेрдиिंрдЧ рдФрд░ рдоेंрдЯрд░рд╢िрдк рдХी рд╕ुрд╡िрдзा।

рдмिрд╣ाрд░ рдЬрдоीрди рд╕рд░्рд╡े: рд╕्рд╡рдШोрд╖рдгा рдкрдд्рд░ рдХो рд▓ेрдХрд░ рдирдП рдиिрд░्рджेрд╢

рдкрдЯрдиा: рдмिрд╣ाрд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рднूрдоि рдк्рд░рдмंрдзрди рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХो рдкाрд░рджрд░्рд╢ी рдФрд░ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеिрдд рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рд░ाрдЬ्рдпрднрд░ рдоें рдЬрдоीрди рд╕рд░्рд╡ेрдХ्рд╖рдг рдХाрд░्рдп рдпुрдж्рдзрд╕्рддрд░ рдкрд░ рдЬाрд░ी рд╣ै। рдЗрд╕ рд╕рд░्рд╡ेрдХ्рд╖рдг рдЕрднिрдпाрди рдХा рдоुрдЦ्рдп рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╣ै—рднूрдоि рдХे рд╕्рд╡ाрдоिрдд्рд╡ рдХी рд╕рдЯीрдХ рдЬाрдирдХाрд░ी рдЬुрдЯाрдиा, рдЬрдоीрди рд╕े рдЬुрдб़ी рд╡िрд╡ाрджों рдХो рд╕рдоाрдк्рдд рдХрд░рдиा рдФрд░ рдбिрдЬिрдЯрд▓ рд░िрдХॉрд░्рдб рддैрдпाрд░ рдХрд░рдиा। рдЗрд╕ी рдХрдб़ी рдоें рд░ाрдЬ्рдп рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рд╕्рд╡рдШोрд╖рдгा рдкрдд्рд░ рдХो рд▓ेрдХрд░ рдПрдХ рдирдпा рдФрд░ рдорд╣рдд्рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдиिрд░्рджेрд╢ рдЬाрд░ी рдХिрдпा рд╣ै।

рд╕्рд╡рдШोрд╖рдгा рдкрдд्рд░ рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдХ्рдпा рд╣ै?

рд╕्рд╡рдШोрд╖рдгा рдкрдд्рд░ рдПрдХ рдРрд╕ा рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़ рд╣ै, рдЬिрд╕рдоें рд░ैрдпрдд (рднूрдоि рдзाрд░рдХ) рд╕्рд╡рдпं рдпрд╣ рдШोрд╖рдгा рдХрд░рддा рд╣ै рдХि рд╕ंрдмंрдзिрдд рднूрдоि рдкрд░ рдЙрд╕рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рд╣ै рдФрд░ рд╡рд╣ рдЙрд╕рд╕े рдЬुрдб़ी рд╕рднी рдХाрдиूрдиी рдЬाрдирдХाрд░िрдпों рдХो рдк्рд░рдоाрдгिрдд рдХрд░рддा рд╣ै। рдпрд╣ рдкрдд्рд░ рднूрдоि рдХे рд╕्рд╡ाрдоिрдд्рд╡ рдХो рд╕рдд्рдпाрдкिрдд рдХрд░рдиे рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХा рдПрдХ рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣िрд╕्рд╕ा рд╣ै।

рдирдП рдиिрд░्рджेрд╢ рдХ्рдпा рд╣ैं?

рд░ाрдЬ्рдп рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдЬिрд▓ों рдХे рд╕рднी рд╕ंрдмंрдзिрдд рдЕрдзिрдХाрд░िрдпों рдФрд░ рдЕрдоीрдиों рдХो рдпрд╣ рдиिрд░्рджेрд╢ рджिрдпा рд╣ै рдХि рд╡े рдШрд░-рдШрд░ рдЬाрдХрд░ рд░ैрдпрддों рдХो рд╕्рд╡рдШोрд╖рдгा рдкрдд्рд░ рднрд░рд╡ाрдиे рдХे рд▓िрдП рдк्рд░ेрд░िрдд рдХрд░ें। рдЬिрди рд▓ोрдЧों рдиे рдЕрдм рддрдХ рдпрд╣ рдкрдд्рд░ рдирд╣ीं рднрд░ा рд╣ै, рдЙрдирдХे рдШрд░ рдЬाрдХрд░ рдЕрдоीрди рдЦुрдж рд╕्рд╡рдШोрд╖рдгा рдкрдд्рд░ рдФрд░ рд╡ंрд╢ाрд╡рд▓ी рдлाрд░्рдо рд▓ेрдХрд░ рдЙрдкрд╕्рдеिрдд рд╣ोंрдЧे। рдЕрдоीрди рд░ैрдпрддों рд╕े рдмाрддрдЪीрдд рдХрд░ рдЙрдирд╕े рднूрдоि рд╕े рдЬुрдб़े рдХाрдЧрдЬाрдд рд▓ेंрдЧे рдФрд░ рдЙрди्рд╣ें рдпा рддो рдСрдирд▓ाрдЗрди рдпा рдСрдлрд▓ाрдЗрди рдЬрдоा рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдк्рд░ेрд░िрдд рдХрд░ेंрдЧे।

рд░ैрдпрддों рд╕े рдХ्рдпा рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рдХी рдЬा рд░рд╣ी рд╣ै?

рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдХिрдпा рд╣ै рдХि рдЬिрдирдХे рдкाрд╕ рднूрдоि рд╕ंрдмंрдзिрдд рдХाрдЧрдЬाрдд рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╣ैं—рдЬैрд╕े рдЦрддिрдпाрди, рд░рд╕ीрдж, рд╡ंрд╢ाрд╡рд▓ी, рдпा рдЕрди्рдп рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़—рдЙрди्рд╣ें рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рд╕рдордп рд╕ीрдоा рдХे рднीрддрд░ рд╕्рд╡рдШोрд╖рдгा рдкрдд्рд░ рдХे рд╕ाрде рдЬрдоा рдХрд░ рджेрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЗрд╕рд╕े рди рдХेрд╡рд▓ рд╕рд░्рд╡ेрдХ्рд╖рдг рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдоें рдкाрд░рджрд░्рд╢िрддा рдЖрдПрдЧी, рдмрд▓्рдХि рднрд╡िрд╖्рдп рдоें рднूрдоि рд╡िрд╡ाрджों рдХो рднी рд░ोрдХा рдЬा рд╕рдХेрдЧा।

рдпूрдкी рдоें рдмिрдЧреЬेрдЧा рдоौрд╕рдо, 16 рдЬिрд▓ों рдоें рдмाрд░िрд╢ рдХे рдЖрд╕ाрд░

рд▓рдЦрдирдК। рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдоें рдоौрд╕рдо рдПрдХ рдмाрд░ рдлिрд░ рдХрд░рд╡рдЯ рд▓े рд░рд╣ा рд╣ै। рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рдХрдИ рдЗрд▓ाрдХों рдоें рдЧुрд░ुрд╡ाрд░ рдХो рддेрдЬ рдмाрд░िрд╢, рдУрд▓ाрд╡ृрд╖्рдЯि рдФрд░ рдЖंрдзी рдиे рддाрдкрдоाрди рдоें рдЧिрд░ाрд╡рдЯ рд▓ा рджी। рдЧोрд░рдЦрдкुрд░, рдорд╣рд░ाрдЬрдЧंрдЬ, рд╕ंрддрдХрдмीрд░рдирдЧрд░, рдмрд╕्рддी, рд╕िрдж्рдзाрд░्рдердирдЧрд░ рдФрд░ рд╢्рд░ाрд╡рд╕्рддी рд╕рдоेрдд рдкूрд░्рд╡ांрдЪрд▓ рдХे рдХрдИ рдЬिрд▓ों рдоें рдЧрд░рдЬ-рдЪрдордХ рдХे рд╕ाрде рдЭрдоाрдЭрдо рдмाрд░िрд╢ рд╣ुрдИ, рдЬिрд╕рд╕े рдоौрд╕рдо рд╕ुрд╣ाрд╡рдиा рд╣ो рдЧрдпा। рдЧोрд░рдЦрдкुрд░ рдоें рддेрдЬ рд╣рд╡ाрдУं рдФрд░ рдУрд▓ों рдХे рд╕ाрде рдмाрд░िрд╢ рдиे рдЬрдирдЬीрд╡рди рдХो рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХिрдпा।

рдоौрд╕рдо рд╡िрднाрдЧ рдиे рд╢ुрдХ्рд░рд╡ाрд░ рдХे рд▓िрдП рд░ाрдЬ्рдп рдХे 16 рдЬिрд▓ों рдоें рдЧрд░рдЬ-рдЪрдордХ рдФрд░ рд╡рдЬ्рд░рдкाрдд рдХा рдпेрд▓ो рдЕрд▓рд░्рдЯ рдЬाрд░ी рдХिрдпा рд╣ै। рдЖंрдЪрд▓िрдХ рдоौрд╕рдо рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХेंрдж्рд░, рд▓рдЦрдирдК рдХे рд╡рд░िрд╖्рда рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдЕрддुрд▓ рдХुрдоाрд░ рд╕िंрд╣ рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░, рдПрдХ рд╢рдХ्рддिрд╢ाрд▓ी рдкрд╢्рдЪिрдоी рд╡िрдХ्рд╖ोрдн рдЙрдд्рддрд░ рднाрд░рдд рдоें рд╕рдХ्рд░िрдп рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рд╕ाрде рдмंрдЧाрд▓ рдХी рдЦाрдб़ी рд╕े рдЖ рд░рд╣ी рдирдоीрдпुрдХ्рдд рдкुрд░рд╡ाрдИ рдФрд░ рджрдХ्рд╖िрдг-рдкрд╢्рдЪिрдоी рд╣рд╡ाрдУं рдХे рдоिрд▓рди рд╕े рдк्рд░рджेрд╢ рдХा рдоौрд╕рдо рдЕрдЧрд▓े рдХुрдЫ рджिрдиों рддрдХ рдк्рд░рднाрд╡िрдд рд░рд╣ेрдЧा।

рдЗрди рдЬिрд▓ों рдоें рдЧрд░рдЬ-рдЪрдордХ рдХे рд╕ाрде рд╡рдЬ्рд░рдкाрдд:

рдЖрдЬ рдпाрдиि рдХी рд╢ुрдХ्рд░рд╡ाрд░ рдХो рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рд╕рд╣ाрд░рдирдкुрд░, рд╢ाрдорд▓ी, рдоुрдЬрдл्рдлрд░рдирдЧрд░, рдмाрдЧрдкрдд, рдоेрд░рда, рдЧाрдЬिрдпाрдмाрдж, рд╣ाрдкुрдб़, рдЧौрддрдордмुрдж्рдз рдирдЧрд░, рдмुрд▓ंрджрд╢рд╣рд░, рдЕрд▓ीрдЧрдв़, рдордеुрд░ा, рд╣ाрдерд░рд╕, рдЖрдЧрд░ा, рдмिрдЬрдиौрд░, рдЭांрд╕ी рдФрд░ рд▓рд▓िрддрдкुрд░ рдоें рдмाрд░िрд╢ рдХे рдЖрд╕ाрд░ рд╣ैं। рдЗрди рдЬिрд▓ों рдоें рд╢ुрдХ्рд░рд╡ाрд░ рдХो рддेрдЬ рд╣рд╡ाрдУं рдХे рд╕ाрде рд╣рд▓्рдХी рд╕े рдордз्рдпрдо рдмाрд░िрд╢ рдФрд░ рдмिрдЬрд▓ी рдЧिрд░рдиे рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рд╣ै। рд▓ोрдЧों рдХो рдЦुрд▓े рдоें рди рдиिрдХрд▓рдиे рдФрд░ рд╕ाрд╡рдзाрдиी рдмрд░рддрдиे рдХी рд╕рд▓ाрд╣ рджी рдЧрдИ рд╣ै।

рдмुंрджेрд▓рдЦंрдб рдФрд░ рдПрдирд╕ीрдЖрд░ рдоें рдзूрд▓рднрд░ी рдЖंрдзी рдХे рдЖрд╕ाрд░

рдоौрд╕рдо рд╡िрднाрдЧ рдиे рдЪेрддाрд╡рдиी рджी рд╣ै рдХि рд╢ुрдХ्рд░рд╡ाрд░ рдХो рдмुंрджेрд▓рдЦंрдб рдФрд░ рджिрд▓्рд▓ी рдПрдирд╕ीрдЖрд░ рдХे 12 рдЬिрд▓ों рдоें 40 рд╕े 50 рдХिрдоी рдк्рд░рддि рдШंрдЯे рдХी рд░рдл्рддाрд░ рд╕े рдзूрд▓ рднрд░ी рдЖंрдзी рдЪрд▓ рд╕рдХрддी рд╣ै। рдЗрд╕рдХा рдЕрд╕рд░ рдпाрддाрдпाрдд рдФрд░ рд╡िрдЬिрдмिрд▓िрдЯी рдкрд░ рднी рдкрдб़ рд╕рдХрддा рд╣ै। рд╕ाрде рд╣ी, рдЗрди рдЧрддिрд╡िрдзिрдпों рдХे рдЪрд▓рддे рджिрди рдХे рддाрдкрдоाрди рдоें рджो рд╕े рддीрди рдбिрдЧ्рд░ी рддрдХ рдХी рдЧिрд░ाрд╡рдЯ рднी рджेрдЦрдиे рдХो рдоिрд▓ рд╕рдХрддी рд╣ै।

рдлрд╕рд▓ों рдФрд░ рдХिрд╕ाрдиों рдкрд░ рдЕрд╕рд░

рдоौрд╕рдо рдоें рдЗрд╕ рдмрджрд▓ाрд╡ рд╕े рд░рдмी рдлрд╕рд▓ों рдХी рдХрдЯाрдИ рдкрд░ рдЕрд╕рд░ рдкрдб़ рд╕рдХрддा рд╣ै। рдмाрд░िрд╢ рдФрд░ рддेрдЬ рд╣рд╡ाрдПं рдЧेрд╣ूं, рдЪрдиा рдФрд░ рд╕рд░рд╕ों рдХी рдлрд╕рд▓ों рдХो рдиुрдХрд╕ाрди рдкрд╣ुंрдЪा рд╕рдХрддी рд╣ैं। рдХृрд╖ि рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮों рдиे рдХिрд╕ाрдиों рдХो рд╕рддрд░्рдХ рд░рд╣рдиे рдФрд░ рдлрд╕рд▓ों рдХी рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдХे рдЙрдкाрдп рдХрд░рдиे рдХी рд╕рд▓ाрд╣ рджी рд╣ै। рдоौрд╕рдо рд╡िрднाрдЧ рдиे рд▓ोрдЧों рд╕े рдЕрдкीрд▓ рдХी рд╣ै рдХि рд╡рдЬ्рд░рдкाрдд рдХे рд╕рдордп рдкेрдб़ों рдХे рдиीрдЪे рдЦрдб़े рди рд╣ों, рдмिрдЬрд▓ी рдХे рдЙрдкрдХрд░рдгों рдХा рдЗрд╕्рддेрдоाрд▓ рди рдХрд░ें рдФрд░ рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд╕्рдеाрдиों рдкрд░ рд░рд╣ें।

рдпूрдкी рдоें рдлिрд░ рдмрджрд▓ी рд╕्рдХूрд▓ों рдХी рдЯाрдЗрдоिंрдЧ, рдЖрджेрд╢ рдЬाрд░ी

рдк्рд░рдпाрдЧрд░ाрдЬ। рдЙрдд्рддрд░ рднाрд░рдд рдоें рдкрдб़ рд░рд╣ी рдЭुрд▓рд╕ाрдиे рд╡ाрд▓ी рдЧрд░्рдоी рдХा рдЕрд╕рд░ рдЕрдм рд╕्рдХूрд▓ों рдкрд░ рднी рд╕ाрдл рджिрдЦाрдИ рджेрдиे рд▓рдЧा рд╣ै। рдк्рд░рдпाрдЧрд░ाрдЬ рдоें рд▓рдЧाрддाрд░ рдмрдв़рддे рддाрдкрдоाрди рдФрд░ рд▓ू рдХे рдк्рд░рдХोрдк рдХो рджेрдЦрддे рд╣ुрдП рдЬिрд▓ाрдзिрдХाрд░ी (DM) рдк्рд░рдпाрдЧрд░ाрдЬ рдиे рд╕्рдХूрд▓ों рдХे рд╕рдордп рдоें рдмрджрд▓ाрд╡ рдХा рдЖрджेрд╢ рдЬाрд░ी рдХिрдпा рд╣ै। рдпрд╣ рдХрджрдо рдмрдЪ्рдЪों рдХो рддेрдЬ़ рдзूрдк рдФрд░ рднीрд╖рдг рдЧрд░्рдоी рд╕े рдмрдЪाрдиे рдХे рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╕े рдЙрдаाрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

рдЬाрд░ी рдЖрджेрд╢ рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░, рдЕрдм рдХрдХ्рд╖ा 1 рд╕े 8рд╡ीं рддрдХ рдХे рд╕рднी CBSE, ICSE, рд╕рд╣ाрдпрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рдПрд╡ं рдоाрди्рдпрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣िंрджी рдФрд░ рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬी рдоाрдз्рдпрдо рдХे рд╕्рдХूрд▓ рд╕ुрдмрд╣ 7:00 рдмрдЬे рд╕े 11:30 рдмрдЬे рддрдХ рд╕ंрдЪाрд▓िрдд рд╣ोंрдЧे। рдпрд╣ рдирдпा рд╕рдордп рддрдд्рдХाрд▓ рдк्рд░рднाрд╡ рд╕े рд▓ाрдЧू рдХрд░ рджिрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

рдкрд░िрд╖рджीрдп рд╡िрдж्рдпाрд▓рдпों рдоें рд╕рдордп рдпрдеाрд╡рдд

рд╣ाрд▓ांрдХि, рдпрд╣ рдЖрджेрд╢ рдкрд░िрд╖рджीрдп рд╡िрдж्рдпाрд▓рдпों (рд░ाрдЬрдХीрдп рдФрд░ рд╕рд╣ाрдпрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рдк्рд░ाрдердоिрдХ рд╡ рдЙрдЪ्рдЪ рдк्рд░ाрдердоिрдХ рд╕्рдХूрд▓ों) рдкрд░ рд▓ाрдЧू рдирд╣ीं рд╣ोрдЧा। рдЗрди рд╕्рдХूрд▓ों рдоें рдкूрд░्рд╡ рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рд╕рдордп рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╣ी рдкрдв़ाрдИ рдЬाрд░ी рд░рд╣ेрдЧी। рд╢िрдХ्рд╖ा рд╡िрднाрдЧ рдХा рдХрд╣рдиा рд╣ै рдХि рдЗрди рд╡िрдж्рдпाрд▓рдпों рдХे рд▓िрдП рдЕрд▓рдЧ рд╕े рдХोрдИ рдЖрджेрд╢ рдлिрд▓рд╣ाрд▓ рдЬाрд░ी рдирд╣ीं рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

15 рдордИ рд╕े рд╢ुрд░ू рд╣ोрдЧा рдЧ्рд░ीрд╖्рдо рдЕрд╡рдХाрд╢

рдмीрдПрд╕рдП (рдмेрд╕िрдХ рд╢िрдХ्рд╖ा рдЕрдзिрдХाрд░ी) рдк्рд░рд╡ीрдг рдХुрдоाрд░ рддिрд╡ाрд░ी рдж्рд╡ाрд░ा рдЬाрд░ी рдиिрд░्рджेрд╢ рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░, 15 рдордИ 2025 рд╕े рд╕рднी рдоाрди्рдпрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рдФрд░ рд╕рд╣ाрдпрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рд╕्рдХूрд▓ों рдоें рдЧ्рд░ीрд╖्рдордХाрд▓ीрди рдЕрд╡рдХाрд╢ рдШोрд╖िрдд рдХрд░ рджिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдпाрдиी 15 рдордИ рдХे рдмाрдж рд╕्рдХूрд▓ рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдмंрдж рд░рд╣ेंрдЧे।

рдбीрдПрдо рдХा рдЖрджेрд╢, рдмीрдПрд╕рдП рдХी рд╕рдЦ्рдд рдЪेрддाрд╡рдиी

рдЬिрд▓ाрдзिрдХाрд░ी рдк्рд░рдпाрдЧрд░ाрдЬ рдХे рдиिрд░्рджेрд╢ рдкрд░ рдпрд╣ рдлैрд╕рд▓ा рд▓िрдпा рдЧрдпा рд╣ै, рдЬिрд╕рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╣ै рдХि рдмрдЪ्рдЪों рдХी рдкрдв़ाрдИ рднी рдк्рд░рднाрд╡िрдд рди рд╣ो рдФрд░ рдЙрдирдХी рд╕ेрд╣рдд рднी рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд░рд╣े। рдмीрдПрд╕рдП рдиे рд╕्рдХूрд▓ рдк्рд░рдмंрдзрдиों рдХो рд╕рдЦ्рдд рдЪेрддाрд╡рдиी рджी рд╣ै рдХि рдЖрджेрд╢ों рдХा рдХрдб़ाрдИ рд╕े рдкाрд▓рди рд╕ुрдиिрд╢्рдЪिрдд рдХिрдпा рдЬाрдП। рдХिрд╕ी рднी рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд▓ाрдкрд░рд╡ाрд╣ी рдХो рдЧंрднीрд░рддा рд╕े рд▓िрдпा рдЬाрдПрдЧा।

рдпूрдкी рдоें 'рддрд╣рд╕ीрд▓ рдЕрдзिрдХाрд░ी' рд╕рдоेрдд 2177 рдкрджों рдкрд░ рднрд░्рддी

рд▓рдЦрдирдК | 2 рдордИ 2025

рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдоें рдпुрд╡ाрдУं рдХे рд▓िрдП рд╕рд░рдХाрд░ी рдиौрдХрд░ी рдкाрдиे рдХा рд╢ाрдирджाрд░ рдЕрд╡рд╕рд░ рдЖрдпा рд╣ै। рднाрд░рддीрдп рдкрд╢ुрдкाрд▓рди рдиिрдЧрдо рд▓िрдоिрдЯेрдб (BPNL) рдиे рддрд╣рд╕ीрд▓ рд╡िрдХाрд╕ рдЕрдзिрдХाрд░ी рд╕рдоेрдд рдХुрд▓ 12,981 рдкрджों рдкрд░ рднрд░्рддी рдХे рд▓िрдП рдЕрдзिрд╕ूрдЪрдиा рдЬाрд░ी рдХी рд╣ै। рдЗрд╕ рднрд░्рддी рдЕрднिрдпाрди рдоें 10рд╡ीं рдкाрд╕ рд╕े рд▓ेрдХрд░ рд╕्рдиाрддрдХ, MBA, M.Tech, M.Sc рдЬैрд╕ी рдЙрдЪ्рдЪ рдпोрдЧ्рдпрддाрдУं рд╡ाрд▓े рдЕрдн्рдпрд░्рдеी рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं।

рдЖрд╡ेрджрди рдХी рдЕंрддिрдо рддिрдеि। 

рдЗрдЪ्рдЫुрдХ рдФрд░ рдпोрдЧ्рдп рдЙрдо्рдоीрджрд╡ाрд░ BPNL рдХी рдЖрдзिрдХाрд░िрдХ рд╡ेрдмрд╕ाрдЗрдЯ bharatiyapashupalan.com рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдСрдирд▓ाрдЗрди рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдСрдирд▓ाрдЗрди рдЖрд╡ेрджрди рдХी рдЕंрддिрдо рддिрдеि 11 рдордИ 2025 (рд░ाрдд 12 рдмрдЬे рддрдХ) рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ैं।

рд░िрдХ्рдд рдкрджों рдХा рд╡िрд╡рд░рдг

рдЪीрдл рдк्рд░ोрдЬेрдХ्рдЯ рдСрдлिрд╕рд░: 7 рдкрдж

рдбिрд╕्рдЯ्рд░िрдХ्рдЯ рдПрдХ्рд╕рдЯेंрд╢рди рдСрдлिрд╕рд░: 70 рдкрдж

рддрд╣рд╕ीрд▓ рдбेрд╡рд▓рдкрдоेंрдЯ рдСрдлिрд╕рд░: 350 рдкрдж

рдкंрдЪाрдпрдд рдкрд╢ु рд╕ेрд╡рдХ: 1750 рдкрдж

рд╢ैрдХ्рд╖िрдХ рдпोрдЧ्рдпрддा

рдЙрдо्рдоीрджрд╡ाрд░ों рдХे рдкाрд╕ 10рд╡ीं, 12рд╡ीं, рд╕्рдиाрддрдХ, MBA/PGDM, M.Sc, MVSc, M.E/M.Tech, CA рдпा CS рдЬैрд╕ी рдбिрдЧ्рд░िрдпां рд╣ोрдиी рдЪाрд╣िрдП। рдпोрдЧ्рдпрддाрдПं рдкрджाрдиुрд╕ाрд░ рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рдХी рдЧрдИ рд╣ैं।

рд╡ेрддрдирдоाрди (рдк्рд░рддि рдоाрд╣)

рдЪीрдл рдк्рд░ोрдЬेрдХ्рдЯ рдСрдлिрд╕рд░: ₹75,000/- рдк्рд░рддिрдоाрд╣, рдбिрд╕्рдЯ्рд░िрдХ्рдЯ рдПрдХ्рд╕рдЯेंрд╢рди рдСрдлिрд╕рд░: ₹50,000/- рдк्рд░рддिрдоाрд╣, рддрд╣рд╕ीрд▓ рдбेрд╡рд▓рдкрдоेंрдЯ рдСрдлिрд╕рд░: ₹40,000/- рдк्рд░рддिрдоाрд╣। рдкंрдЪाрдпрдд рдкрд╢ु рд╕ेрд╡рдХ: ₹28,500/- рдк्рд░рддिрдоाрд╣।

рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдиिрд░्рджेрд╢

рдЙрдо्рдоीрджрд╡ाрд░ों рдХो рд╕рд▓ाрд╣ рджी рдЬाрддी рд╣ै рдХि рдЖрд╡ेрджрди рд╕े рдкрд╣рд▓े рдЖрдзिрдХाрд░िрдХ рдЕрдзिрд╕ूрдЪрдиा рдХो рдз्рдпाрдирдкूрд░्рд╡рдХ рдкрдв़ें рдФрд░ рд╕рднी рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ рддैрдпाрд░ рд░рдЦें। рдЖрд╡ेрджрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдСрдирд▓ाрдЗрди рд╣ोрдЧी।

рд╕ाрд╡рдзाрди! рдмिрд╣ाрд░ рдХे 10 рдЬिрд▓ों рдоें рд╣ोрдЧी рднाрд░ी рдмाрд░िрд╢

рдкрдЯрдиा। рдмिрд╣ाрд░ рдоें рдПрдХ рдмाрд░ рдлिрд░ рдоौрд╕рдо рдиे рдХрд░рд╡рдЯ рд▓े рд▓ी рд╣ै। рд░ाрдЬ्рдп рдХे рдХрдИ рдЬिрд▓ों рдоें рдЧुрд░ुрд╡ाрд░ рд╕ुрдмрд╣ рд╕े рд╣ी рддेрдЬ рдмाрд░िрд╢, рдЧрд░рдЬ-рддрдб़рдХ рдФрд░ рддेрдЬ рд╣рд╡ाрдУं рдХा рд╕िрд▓рд╕िрд▓ा рд╢ुрд░ू рд╣ो рдЪुрдХा рд╣ै। рднाрд░рдд рдоौрд╕рдо рд╡िрдЬ्рдЮाрди рд╡िрднाрдЧ (IMD) рдиे рд░ाрдЬ्рдп рдХे 10 рд╕े рдЕрдзिрдХ рдЬिрд▓ों рдоें рднाрд░ी рдмाрд░िрд╢, рд╡рдЬ्рд░рдкाрдд рдФрд░ рдУрд▓ाрд╡ृрд╖्рдЯि рдХो рд▓ेрдХрд░ рдЪेрддाрд╡рдиी рдЬाрд░ी рдХी рд╣ै। рд╡िрднाрдЧ рдиे рдЖрдЧाрдоी 3 рдордИ рддрдХ рдкूрд░े рд░ाрдЬ्рдп рдоें рдоौрд╕рдо рдЦрд░ाрдм рд░рд╣рдиे рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдЬрддाрдИ рд╣ै।

рдЫрдкрд░ा рдФрд░ рд╕ीрд╡ाрди рдХे рд▓िрдП рд░ेрдб рдЕрд▓рд░्рдЯ

рдкрдЯрдиा рдоौрд╕рдо рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХेंрдж्рд░ рдиे рдЫрдкрд░ा рдФрд░ рд╕ीрд╡ाрди рдЬिрд▓ों рдХे рд▓िрдП рд░ेрдб рдЕрд▓рд░्рдЯ рдЬाрд░ी рдХिрдпा рд╣ै। рдЗрди рдЬिрд▓ों рдоें рднाрд░ी рдмाрд░िрд╢ рдХे рд╕ाрде рд╡рдЬ्рд░рдкाрдд рдФрд░ рдУрд▓े рдЧिрд░рдиे рдХी рдЖрд╢ंрдХा рдЬрддाрдИ рдЧрдИ рд╣ै। рдк्рд░рд╢ाрд╕рди рдХो рд╕рддрд░्рдХ рд░рд╣рдиे рдХी рд╕рд▓ाрд╣ рджी рдЧрдИ рд╣ै рдФрд░ рд▓ोрдЧों рд╕े рдЕрдкीрд▓ рдХी рдЧрдИ рд╣ै рдХि рд╡े рдЕрдиाрд╡рд╢्рдпрдХ рд░ूрдк рд╕े рдШрд░ों рд╕े рдмाрд╣рд░ рди рдиिрдХрд▓ें।

рдкрдЯрдиा, рд╕рдорд╕्рддीрдкुрд░ рдФрд░ рд╡ैрд╢ाрд▓ी рдоें рдСрд░ेंрдЬ рдЕрд▓рд░्рдЯ

рд░ाрдЬрдзाрдиी рдкрдЯрдиा рд╕рдоेрдд рд╕рдорд╕्рддीрдкुрд░ рдФрд░ рд╡ैрд╢ाрд▓ी рдоें рдСрд░ेंрдЬ рдЕрд▓рд░्рдЯ рдЬाрд░ी рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдЗрди рдЬिрд▓ों рдоें 30 рд╕े 40 рдХिрд▓ोрдоीрдЯрд░ рдк्рд░рддि рдШंрдЯे рдХी рд░рдл्рддाрд░ рд╕े рддेрдЬ рд╣рд╡ाрдПं рдЪрд▓ рд╕рдХрддी рд╣ैं рдФрд░ рдЧрд░рдЬ рдХे рд╕ाрде рддेрдЬ рдмाрд░िрд╢ рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै। рд╕्рдеाрдиीрдп рдк्рд░рд╢ाрд╕рди рдиे рд╕्рдХूрд▓ों рдФрд░ рдЦुрд▓े рд╕्рдеाрдиों рдкрд░ рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдоों рдХो рд╕्рдердЧिрдд рдХрд░рдиे рдХी рд╕рд▓ाрд╣ рджी рд╣ै।

рдмिрд╣ाрд░ рдХे рдЗрди рдЬिрд▓ों рдХे рд▓िрдП рдпेрд▓ो рдЕрд▓рд░्рдЯ

рдоौрд╕рдо рд╡िрднाрдЧ рдиे рдЧрдпा, рдЬрдоुрдИ, рд╢ेрдЦрдкुрд░ा, рд▓рдЦीрд╕рд░ाрдп рдФрд░ рднोрдЬрдкुрд░ рдЬिрд▓ों рдХे рд▓िрдП рдпेрд▓ो рдЕрд▓рд░्рдЯ рдЬाрд░ी рдХिрдпा рд╣ै। рдЗрди рдЗрд▓ाрдХों рдоें рднी рддेрдЬ рд╣рд╡ाрдУं рдХे рд╕ाрде рд╣рд▓्рдХी рд╕े рдордз्рдпрдо рдмाрд░िрд╢ рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рд╣ै। рд╡िрднाрдЧ рдиे рдХिрд╕ाрдиों рдФрд░ рдЦुрд▓े рд╕्рдеाрдиों рдкрд░ рдХाрд░्рдп рдХрд░ рд░рд╣े рд▓ोрдЧों рдХो рд╕рддрд░्рдХ рд░рд╣рдиे рдХी рд╕рд▓ाрд╣ рджी рд╣ै।

рдЧрд░्рдоी рд╕े рд░ाрд╣рдд, рд▓ेрдХिрди рд╕рддрд░्рдХрддा рдЬрд░ूрд░ी

рдмाрд░िрд╢ рдХे рдЪрд▓рддे рд░ाрдЬ्рдп рднрд░ рдоें рддाрдкрдоाрди рдоें рдЧिрд░ाрд╡рдЯ рджрд░्рдЬ рдХी рдЧрдИ рд╣ै, рдЬिрд╕рд╕े рд▓ोрдЧों рдХो рдЧрд░्рдоी рд╕े рд░ाрд╣рдд рдоिрд▓ी рд╣ै। рд╣ाрд▓ांрдХि, рдмिрдЬрд▓ी рдЧिрд░рдиे рдФрд░ рдУрд▓ाрд╡ृрд╖्рдЯि рдЬैрд╕ी рдШрдЯрдиाрдУं рдХो рджेрдЦрддे рд╣ुрдП рд╕ाрд╡рдзाрдиी рдмрд░рддрдиा рдЬрд░ूрд░ी рд╣ै। рдоौрд╕рдо рд╡िрднाрдЧ рдиे рдЪेрддाрдпा рд╣ै рдХि рд╢ुрдХ्рд░рд╡ाрд░ рдХो рднी рдкूрд░े рдмिрд╣ाрд░ рдоें рдоौрд╕рдо рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдмрдиा рд░рд╣ेрдЧा।

рдмिрд╣ाрд░ рдоें рдЬрдоीрди рдоाрдкी рд╣ुрдИ рдбिрдЬिрдЯрд▓: рд╕рд░рдХाрд░ी рдЕрдоीрди рдХो рдХрд░ें рдСрдирд▓ाрдЗрди рдЕрдкॉрдЗंрдЯ

рдкрдЯрдиा। рдмिрд╣ाрд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдЬрдоीрди рдоाрдкी рдХी рдкाрд░ंрдкрд░िрдХ рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХो рдбिрдЬिрдЯрд▓ рд░ूрдк рджेрдХрд░ рдЗрд╕े рдЕрдзिрдХ рдкाрд░рджрд░्рд╢ी рдФрд░ рд╕рд░рд▓ рдмрдиा рджिрдпा рд╣ै। рдЕрдм рд░ाрдЬ्рдп рдХे рднूрдоि рдзाрд░рдХों (рд░ैрдпрддों) рдХो рдоाрдкी рдХे рд▓िрдП рдкрдЯрд╡ाрд░ी рдпा рдЕрдоीрди рдХे рдЪрдХ्рдХрд░ рдирд╣ीं рдХाрдЯрдиे рд╣ोंрдЧे। рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рдУрд░ рд╕े рд╢ुрд░ू рдХिрдП рдЧрдП рдИ-рдоाрдкी рдкोрд░्рдЯрд▓ (emapi.bihar.gov.in) рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдХोрдИ рднी рд╡्рдпрдХ्рддि рдЕрдкрдиे рдЦेрдд рдпा рдк्рд▓ॉрдЯ рдХी рдоाрдкी рдХे рд▓िрдП рд╕рд░рдХाрд░ी рдЕрдоीрди рдХो рдСрдирд▓ाрдЗрди рдмुрдХ рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै।

рдРрд╕े рдХрд░ें рд╕рд░рдХाрд░ी рдЕрдоीрди рдХी рдСрдирд▓ाрдЗрди рдмुрдХिंрдЧ

1 .рдИ-рдоाрдкी рдкोрд░्рдЯрд▓ рдкрд░ рдЬाрдПं: рдЙрдкрдпोрдЧрдХрд░्рддा рдХो рд╕рдмрд╕े рдкрд╣рд▓े рдмिрд╣ाрд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдХे рдИ-рдоाрдкी рдкोрд░्рдЯрд▓ emapi.bihar.gov.in рдкрд░ рдЬाрдиा рд╣ोрдЧा।

2 .рдкंрдЬीрдХрд░рдг рдХрд░ें: рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рдкोрд░्рдЯрд▓ рдкрд░ рдЬाрдХрд░ рд░ैрдпрдд рдХो рдЕрдкрдиी рд╡्рдпрдХ्рддिрдЧрдд рдЬाрдирдХाрд░ी рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рд╕ंрдмंрдзिрдд рднूрдоि рдХा рд╡िрд╡рд░рдг рднрд░рдиा рд╣ोрддा рд╣ै।

3 .рд╢ुрд▓्рдХ рдЬрдоा рдХрд░ें: рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рдЬрдоीрди рдоाрдкी рдХे рд▓िрдП рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рд╢ुрд▓्рдХ рдХा рднुрдЧрддाрди рдСрдирд▓ाрдЗрди рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै।

4 .рд╕рд░рдХाрд░ी рдЕрдоीрди рдХो рдмुрдХ рдХрд░ें: рд╢ुрд▓्рдХ рдЬрдоा рдХрд░рдиे рдХे рдмाрдж рдкोрд░्рдЯрд▓ рдкрд░ рд╕ूрдЪीрдмрдж्рдз рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╕рд░рдХाрд░ी рдЕрдоीрдиों рдоें рд╕े рдХिрд╕ी рдПрдХ рдХो рдмुрдХ рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै।

5 .рдоाрдк рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ें: рдЬрдоीрди рдоाрдкी рдкूрд░्рдг рд╣ोрдиे рдХे рдмाрдж, рд░ैрдпрдд рдХो рдбिрдЬिрдЯрд▓ рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░ рдпुрдХ्рдд рдоाрдкी рд░िрдкोрд░्рдЯ рдкोрд░्рдЯрд▓ рд╕े рдбाрдЙрдирд▓ोрдб рдХрд░рдиे рдХी рд╕ुрд╡िрдзा рджी рдЬाрддी рд╣ै।

рдХ्рдпा рд╣ै рдЬрд░ूрд░ी рдЬाрдирдХाрд░ी?

рдмिрд╣ाрд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдпрд╣ рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдХिрдпा рд╣ै рдХि рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░рддे рд╕рдордп рд░ैрдпрдд рдХा рдоोрдмाрдЗрд▓ рдиंрдмрд░ рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп рд░ूрдк рд╕े рд╕्рд╡рдпं рдХा рд╣ी рд╣ोрдиा рдЪाрд╣िрдП, рд╕ाрдЗрдмрд░ рдХैрдлे рдпा рдХिрд╕ी рдПрдЬेंрдЯ рдХा рдиंрдмрд░ рдирд╣ीं рдЪрд▓ेрдЧा। рдпрд╣ рдХрджрдо рдоाрдкी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдоें рдкाрд░рджрд░्рд╢िрддा рдмрдиाрдП рд░рдЦрдиे рдФрд░ рд╕ीрдзे рд╕ंрд╡ाрдж рд╕ुрдиिрд╢्рдЪिрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЙрдаाрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

рдоाрдкी рд░िрдкोрд░्рдЯ рд╣ोрдЧी рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рдбिрдЬिрдЯрд▓

рдИ-рдоाрдкी рдкोрд░्рдЯрд▓ рдХी рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ी рдЦाрд╕िрдпрдд рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдЕрдм рдЬрдоीрди рдоाрдкी рдХा рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдбिрдЬिрдЯрд▓ рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░ рдХे рд╕ाрде рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╣ोрдЧा। рдЗрд╕рдХा рдорддрд▓рдм рдпрд╣ рд╣ै рдХि рд░ैрдпрдд рдХो рди рддो рдХाрд░्рдпाрд▓рдп рдХे рдЪрдХ्рдХрд░ рд▓рдЧाрдиे рд╣ोंрдЧे, рди рд╣ी рдХिрд╕ी рджрд▓ाрд▓ рдХे рдкाрд╕ рдЬाрдиे рдХी рдЬ़рд░ूрд░рдд рд╣ै।

рдпूрдкी рдоें рдиौрдХрд░िрдпों рдХी рдмрд╣ाрд░: рдЗंрдЯрд░рд╡्рдпू рд╕े рд╕ीрдзी рднрд░्рддी!

рд▓рдЦрдирдК। рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдоें рдмेрд░ोрдЬрдЧाрд░ рдпुрд╡ाрдУं рдХे рд▓िрдП рд╕ुрдирд╣рд░ा рдЕрд╡рд╕рд░ рд╕ाрдордиे рдЖрдпा рд╣ै। рдордИ рдорд╣ीрдиे рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдХे рд╕ाрде рд╣ी рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рдХрдИ рдЬिрд▓ों рдоें рд░ोрдЬрдЧाрд░ рдоेрд▓ों рдХा рдЖрдпोрдЬрди рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै, рдЬрд╣ां рдкрд░ рдпुрд╡ाрдУं рдХो рд╕ीрдзे рдЗंрдЯрд░рд╡्рдпू рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдиौрдХрд░ी рджी рдЬाрдПрдЧी। рдЪрдпрдиिрдд рдЕрдн्рдпрд░्рдеिрдпों рдХो 6,000 рд░ुрдкрдпे рд╕े рд▓ेрдХрд░ 24,000 рд░ुрдкрдпे рдк्рд░рддिрдоाрд╣ рддрдХ рдХी рд╕ैрд▓рд░ी рдСрдлрд░ рдХी рдЬा рд░рд╣ी рд╣ै।

рд╡ाрд░ाрдгрд╕ी: 3 рдордИ рдХो рд░ोрдЬрдЧाрд░ рдоेрд▓ा

рд╡ाрд░ाрдгрд╕ी рдоें 3 рдордИ рдХो ‘рдЦрдг्рдбेрд╢्рд╡рд░ी рдмाрдмा рдЗंрдЯрд░ рдХॉрд▓ेрдЬ, рдЪॉрджрдкुрд░ рдоुрд╕्рддрдлाрдмाрдж рдмрд▓ुрдЖ рд░ोрдб’ рдкрд░ рд░ोрдЬрдЧाрд░ рдоेрд▓े рдХा рдЖрдпोрдЬрди рд╣ोрдЧा। рдЗрд╕ рдоेрд▓े рдоें 3465 рдкрджों рдкрд░ рдиिрдпुрдХ्рддिрдпां рдХी рдЬाрдПंрдЧी। рдкрджों рдоें рд▓ोрди рдСрдлिрд╕рд░, рд╣ोрдЯрд▓ рдоैрдиेрдЬрдоेंрдЯ рд╕्рдЯाрдл, рд╕ुрдкрд░рд╡ाрдЗрдЬрд░, рдСрдлिрд╕ рдЕрд╕िрд╕्рдЯेंрдЯ рдФрд░ рд╣ेрд▓्рдкрд░ рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं। рдЪрдпрдиिрдд рдпुрд╡ाрдУं рдХो 12,000 рд╕े 20,000 рд░ुрдкрдпे рдк्рд░рддिрдоाрд╣ рд╡ेрддрди рдоिрд▓ेрдЧा।

рдЕрд▓ीрдЧрдв़: 3 рдордИ рдХो рдпुрд╡ाрдУं рдХे рд▓िрдП рдЕрд╡рд╕рд░

рдЕрд▓ीрдЧрдв़ рдоें рднी 3 рдордИ рдХो рдПрд╕рдПрд╕рдПрд▓рдбी рд╡ाрд░्рдгोрдп, рдЗंрд╕्рдЯीрдЯ्рдпूрдЯ рдСрдл рдоैрдиेрдЬрдоेंрдЯ, рдПрдЯा рд░ोрдб рдкрд░ рдЬॉрдм рдлेрдпрд░ рдЖрдпोрдЬिрдд рдХिрдпा рдЬाрдПрдЧा। 18 рд╕े 30 рд╡рд░्рд╖ рддрдХ рдХे рдпुрд╡ा рдЗрд╕рдоें рд╣िрд╕्рд╕ा рд▓े рд╕рдХрддे рд╣ैं।

рдЖрдЧрд░ा: 5 рдордИ рдХो рдиिрд╢ुрд▓्рдХ рд░ोрдЬрдЧाрд░ рдоेрд▓ा

рдЖрдЧрд░ा рдоें 5 рдордИ рдХो рдХ्рд╖ेрдд्рд░ीрдп рдХाрд░्рдпाрд▓рдп, рдСрдлिрд╕рд░ рд╕ाрдИ рдХा рдЯрдХिрдпा, рдПрдо.рдЬी. рд░ोрдб рдкрд░ рдЬॉрдм рдлेрдпрд░ рд╣ोрдЧा। рдпुрд╡ाрдУं рдХो рдЗрд╕рдоें рдмिрд▓्рдХुрд▓ рдиिрд╢ुрд▓्рдХ рднाрдЧ рд▓ेрдиे рдХी рдЕрдиुрдорддि рд╣ै। рдЙрдо्рд░ рд╕ीрдоा 18 рд╕े 35 рд╡рд░्рд╖ рддрдХ рд░рдЦी рдЧрдИ рд╣ै рдФрд░ рд╡ेрддрди 6,000 рд╕े 14,000 рд░ुрдкрдпे рддрдХ рддрдп рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

рдк्рд░рдпाрдЧрд░ाрдЬ: 6 рдордИ рдХो рд╕ेрд▓्рд╕ рдФрд░ рдоाрд░्рдХेрдЯिंрдЧ рдкрджों рдкрд░ рднрд░्рддिрдпां

рдк्рд░рдпाрдЧрд░ाрдЬ рдоें 6 рдордИ рдХो рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓े рд░ोрдЬрдЧाрд░ рдоेрд▓े рдоें рд╕ेрд▓्рд╕ рдСрдлिрд╕рд░ рдФрд░ рдоाрд░्рдХेрдЯिंрдЧ рдСрдлिрд╕рд░ рдХे рдкрджों рдкрд░ рднрд░्рддिрдпां рд╣ोंрдЧी। рд╕ैрд▓рд░ी 15,500 рд░ुрдкрдпे рдк्рд░рддिрдоाрд╣ рддрдХ рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рд╣ै।

рдордК рдФрд░ рднрджोрд╣ी: 7 рдФрд░ 8 рдордИ рдХो рд░ोрдЬрдЧाрд░ рдоेрд▓े

рдордК рдоें 7 рдордИ рдХो рд╕ेрд╡ाрдпोрдЬрди рдХाрд░्рдпाрд▓рдп, рдЖрдИрдЯीрдЖрдИ рдХैंрдкрд╕, рд╕рд╣ाрджрддрдкुрд░ा рдоें рдоेрд▓ा рд▓рдЧेрдЧा, рд╡рд╣ीं 8 рдордИ рдХो рднрджोрд╣ी рдХे рдЬ्рдЮाрдирдкुрд░ рдЬिрд▓ा рд░ोрдЬрдЧाрд░ рдХाрд░्рдпाрд▓рдп рдоें рдЖрдпोрдЬрди рд╣ोрдЧा। рдпрд╣ां рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХी рд╕ुрд╡िрдзा рдСрди рд╕्рдкॉрдЯ рджी рдЬाрдПрдЧी।

рдЬौрдирдкुрд░: 9 рдордИ рдХो 457 рд╡ैрдХेंрд╕ी

рдЬौрдирдкुрд░ рдоें 9 рдордИ рдХो рд░ोрдЬрдЧाрд░ рдоेрд▓े рдХा рдЖрдпोрдЬрди рд░ाрдЬрдХीрдп рдФрдж्рдпोрдЧिрдХ рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рд╕ंрд╕्рдеाрди, рд╕िрдж्рджीрдХрдкुрд░ рдоें рдХिрдпा рдЬाрдПрдЧा। рдЗрд╕рдоें 457 рдкрдж рднрд░े рдЬाрдПंрдЧे рдЬिрдирдоें рдЙрдд्рдХрд░्рд╖ рдмैंрдХ, рдХंрд╕्рдЯ्рд░рдХ्рд╢рди рдЯेрдХ्рдиीрд╢िрдпрди, рдЕрдк्рд░ेंрдЯिрд╕, рдФрд░ рд╕ेрд▓्рд╕ рд░िрдк्рд░ेрдЬेंрдЯेрдЯिрд╡ рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं। рд╕ैрд▓рд░ी 10,000 рд╕े 17,700 рд░ुрдкрдпे рдХे рдмीрдЪ рд╣ोрдЧी।

рд╕ुрд▓्рддाрдирдкुрд░ рдФрд░ рдордК: 13 рдФрд░ 14 рдордИ рдХो рдЕрд╡рд╕рд░

рд╕ुрд▓्рддाрдирдкुрд░ рдоें 13 рдордИ рдХो рдЖрдИрдЯीрдЖрдИ рдкрдпाрдЧीрдкुрд░ рдоें рд░ोрдЬрдЧाрд░ рдоेрд▓ा рд▓рдЧेрдЧा। рдл्рд░ेрд╢рд░्рд╕ рднी рднाрдЧ рд▓े рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдЙрдо्рд░ рд╕ीрдоा 18 рд╕े 35 рд╡рд░्рд╖ рддрдп рдХी рдЧрдИ рд╣ै। 14 рдордИ рдХो рдПрдХ рдмाрд░ рдлिрд░ рдордК рдоें рдоेрд▓ा рд╣ोрдЧा, рдЬिрд╕рдоें 150 рдкрджों рдкрд░ рднрд░्рддी рдХी рдЬाрдПрдЧी рдФрд░ рд╕ैрд▓рд░ी 24,000 рд░ुрдкрдпे рддрдХ рджी рдЬा рд╕рдХрддी рд╣ै।

рдСрдирд▓ाрдЗрди рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХी рд╕ुрд╡िрдзा

рдЕрдн्рдпрд░्рдеी рд╕ेрд╡ाрдпोрдЬрди рд╡िрднाрдЧ рдХी рд╡ेрдмрд╕ाрдЗрдЯ рдпा рд░ोрдЬрдЧाрд░ рд╕ंрдЧрдо рдкोрд░्рдЯрд▓ рдкрд░ рдЬाрдХрд░ рдСрдирд▓ाрдЗрди рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рд╣ाрд▓ांрдХि, рдоौрдХे рдкрд░ рднी рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХी рд╕ुрд╡िрдзा рдоौрдЬूрдж рд░рд╣ेрдЧी।

рднाрд░рдд рдХी 5 рдоिрд╕ाрдЗрд▓ें: рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдХे рд╣рд░ рдаिрдХाрдиे рддрдХ рдкрд╣ुंрдЪ рд╕рдХрддी рд╣ैं

рдирдИ рджिрд▓्рд▓ी। рднाрд░рдд рдХी рд╕ाрдорд░िрдХ рд╢рдХ्рддि рджिрдиोंрджिрди рдордЬрдмूрдд рд╣ोрддी рдЬा рд░рд╣ी рд╣ै рдФрд░ рдЗрд╕рдХी рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ी рд╡рдЬрд╣ рд╣ै рджेрд╢ рдХी рдордЬрдмूрдд рдоिрд╕ाрдЗрд▓ рддрдХрдиीрдХ। рд░рдХ्рд╖ा рдЕрдиुрд╕ंрдзाрди рдПрд╡ं рд╡िрдХाрд╕ рд╕ंрдЧрдарди (DRDO) рдж्рд╡ाрд░ा рд╡िрдХрд╕िрдд рдХी рдЧрдИ рдХрдИ рдоिрд╕ाрдЗрд▓ें рдЕрдм рдЗрддрдиी рд╕рдХ्рд╖рдо рд╣ो рдЪुрдХी рд╣ैं рдХि рд╡े рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдХे рдХिрд╕ी рднी рдХोрдиे рдХो рдЪंрдж рдоिрдирдЯों рдоें рдиिрд╢ाрдиा рдмрдиा рд╕рдХрддी рд╣ैं। 

1. рдЕрдЧ्рдиि-5 (Agni-V): рднाрд░рдд рдХा рд╕рдмрд╕े рд▓ंрдмी рджूрд░ी рд╡ाрд▓ा рдШाрддрдХ рд╣рдеिрдпाрд░

рдЕрдЧ्рдиि-5 рднाрд░рдд рдХी рд╕рдмрд╕े рд▓ंрдмी рджूрд░ी рдХी рдЗंрдЯрд░рдХॉрди्рдЯिрдиेंрдЯрд▓ рдмैрд▓िрд╕्рдЯिрдХ рдоिрд╕ाрдЗрд▓ (ICBM) рд╣ै, рдЬिрд╕рдХी рд░ेंрдЬ рд▓рдЧрднрдЧ 5,000 рд╕े 5,500 рдХिрд▓ोрдоीрдЯрд░ рд╣ै। рдпрд╣ рдоिрд╕ाрдЗрд▓ рди्рдпूрдХ्рд▓िрдпрд░ рд╣рдеिрдпाрд░ рд▓े рдЬाрдиे рдоें рд╕рдХ्рд╖рдо рд╣ै рдФрд░ рдПрдХ рдмाрд░ рд▓ॉрди्рдЪ рд╣ोрдиे рдХे рдмाрдж рдпрд╣ рдкाрдХिрд╕्рддाрди рд╣ी рдирд╣ीं, рдЪीрди рддрдХ рдХो рдиिрд╢ाрдиा рдмрдиा рд╕рдХрддी рд╣ै। рдЗрд╕े рдоोрдмाрдЗрд▓ рд▓ॉрди्рдЪрд░ рд╕े рджाрдЧा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рдФрд░ рдпрд╣ MIRV (Multiple Independently targetable Reentry Vehicle) рддрдХрдиीрдХ рд╕े рд▓ैрд╕ рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै, рдЬिрд╕рд╕े рдПрдХ рд╣ी рдоिрд╕ाрдЗрд▓ рдХрдИ рдиिрд╢ाрдиों рдХो рднेрдж рд╕рдХрддी рд╣ै।

2. рдЕрдЧ्рдиि-4 (Agni-IV): рдордз्рдпрдо рджूрд░ी рдХी рд╕рдЯीрдХ рд╡ाрд░ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рдоिрд╕ाрдЗрд▓

рдЕрдЧ्рдиि-4 рдоिрд╕ाрдЗрд▓ рдХी рд░ेंрдЬ рд▓рдЧрднрдЧ 4,000 рдХिрд▓ोрдоीрдЯрд░ рд╣ै рдФрд░ рдпрд╣ рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рд╕्рд╡рджेрд╢ी рддрдХрдиीрдХ рд╕े рдмрдиी рд╣ै। рдпрд╣ рдкрд░рдоाрдгु рд╣рдеिрдпाрд░ рдвोрдиे рдоें рд╕рдХ्рд╖рдо рд╣ै рдФрд░ рд╣ाрдИ-рд╕्рдкीрдб рд░िрдПंрдЯ्рд░ी рд╡्рд╣ीрдХрд▓ рд╕े рд▓ैрд╕ рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдЗрд╕рдХा рдЗंрдЯрд░рд╕ेрдк्рдЯ рдХрд░рдиा рдмेрд╣рдж рдоुрд╢्рдХिрд▓ рд╣ै। рдЕрдЧ्рдиि-4 рднाрд░рдд рдХी рд╕ेрдХंрдб рд╕्рдЯ्рд░ाрдЗрдХ рдХ्рд╖рдорддा рдХो рдордЬрдмूрдд рдХрд░рддा рд╣ै।

3. рдЕрдЧ्рдиि-3 (Agni-III): рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдХी рдЧрд╣рд░ाрдИ рддрдХ рдкрд╣ुंрдЪ

рдЕрдЧ्рдиि-3 рднाрд░рдд рдХी рдкрд╣рд▓ी рд▓ंрдмी рджूрд░ी рдХी рдоिрд╕ाрдЗрд▓ों рдоें рд╕े рдПрдХ рд╣ै рдЬिрд╕рдХी рд░ेंрдЬ 3,000 рд╕े 3,500 рдХिрд▓ोрдоीрдЯрд░ рд╣ै। рдпрд╣ рдоिрд╕ाрдЗрд▓ 1.5 рдЯрди рддрдХ рд╡ॉрд░рд╣ेрдб рд▓े рдЬाрдиे рдоें рд╕рдХ्рд╖рдо рд╣ै рдФрд░ рднाрд░рдд рдХी рд╕्рдЯ्рд░ैрдЯрдЬिрдХ рдлोрд░्рд╕ेрдЬ рдХрдоांрдб рдХा рдЕрд╣рдо рд╣िрд╕्рд╕ा рд╣ै। рдЗрд╕рдХी рд▓ॉрди्рдЪिंрдЧ рдХ्рд╖рдорддा рд▓ैंрдб-рдмेрд╕्рдб рдоोрдмिрд▓िрдЯी рдХे рдХाрд░рдг рдЗрд╕े рдХрд╣ीं рд╕े рднी рд▓ॉрди्рдЪ рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै।

4. рдЕрдЧ्рдиि-2 (Agni-II): рдлाрд╕्рдЯ рд░िрд╕्рдкॉрди्рд╕ рдФрд░ рд╣ाрдИ рдПрдХ्рд╕ेрд╕рд░ेрд╕ी

рдЕрдЧ्рдиि-2 рдХी рд░ेंрдЬ рд▓рдЧрднрдЧ 2,000 рд╕े 2,500 рдХिрд▓ोрдоीрдЯрд░ рд╣ै, рдЬिрд╕рд╕े рдпрд╣ рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдХे рд╣рд░ рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╕ैрди्рдп рдФрд░ рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рдаिрдХाрдиे рдХो рдиिрд╢ाрдиा рдмрдиा рд╕рдХрддी рд╣ै। рдЗрд╕рдХी рдб्рдпूрд▓-рд╕्рдЯेрдЬ рд╕ॉрд▓िрдб рдл्рдпूрд▓ рдЯेрдХ्рдиोрд▓ॉрдЬी рдФрд░ рдЙрдЪ्рдЪрддрдо рд╕рдЯीрдХрддा рдЗрд╕े рдПрдХ рднрд░ोрд╕ेрдоंрдж рд╣рдеिрдпाрд░ рдмрдиाрддी рд╣ै।

5. рдХे-4 рдоिрд╕ाрдЗрд▓: рд╕рдоंрджрд░ рд╕े рд╣рдорд▓ा рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рддाрдХрдд

рдХे-4 рдПрдХ рд╕рдмрдорд░ीрди-рд▓ॉрди्рдЪ्рдб рдмैрд▓िрд╕्рдЯिрдХ рдоिрд╕ाрдЗрд▓ (SLBM) рд╣ै, рдЬिрд╕рдХी рд░ेंрдЬ рд▓рдЧрднрдЧ 3,500 рдХिрд▓ोрдоीрдЯрд░ рд╣ै। рдЗрд╕े рднाрд░рдд рдХी рдкрд░рдоाрдгु рдкрдирдбुрдм्рдмी INS рдЕрд░िрд╣ंрдд рд╕े рд▓ॉрди्рдЪ рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै, рдЬिрд╕рд╕े рдпрд╣ 'Second Strike Capability' рдХा рд╣िрд╕्рд╕ा рдмрдирддी рд╣ै। рдЗрд╕рдХा рдорддрд▓рдм рд╣ै рдХि рднाрд░рдд рдХिрд╕ी рднी рдкрд╣рд▓े рд╣рдорд▓े рдХे рдмाрдж рднी рдЬрд╡ाрдмी рдХाрд░्рд░рд╡ाрдИ рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै — рд╡рд╣ рднी рджुрд╢्рдорди рдХे рдЕрдиुрдоाрди рд╕े рдмाрд╣рд░ рдХी рджिрд╢ा рд╕े।

рднाрд░рдд рдХा 'рд▓ेрдЬрд░ рд╣рдеिрдпाрд░' рддैрдпाрд░, рджुрд╢्рдордиों рдкрд░ рд╣ोрдЧा рд╡ाрд░

рдирдИ рджिрд▓्рд▓ी। рднाрд░рдд рдХी рд░рдХ्рд╖ा рддाрдХрдд рдХो рдЕрдм рдирдИ рдзाрд░ рдоिрд▓ рдЧрдИ рд╣ै। рд░рдХ्рд╖ा рдЕрдиुрд╕ंрдзाрди рдФрд░ рд╡िрдХाрд╕ рд╕ंрдЧрдарди (DRDO) рдиे рд╣ाрд▓ рд╣ी рдоें рдПрдХ 30 рдХिрд▓ोрд╡ाрдЯ рдХी рдЙрдЪ्рдЪ-рд╢рдХ्рддि рд▓ेрдЬрд░ рд╣рдеिрдпाрд░ рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХा рд╕рдлрд▓ рдкрд░ीрдХ्рд╖рдг рдХिрдпा рд╣ै, рдЬो рджुрд╢्рдорди рдХे рдб्рд░ोрди, рдоिрд╕ाрдЗрд▓ рдФрд░ рдпрд╣ां рддрдХ рдХि рд╣рд╡ाрдИ рдЬрд╣ाрдЬ рдХो рднी рдЖрд╕рдоाрди рдоें рд╣ी рдз्рд╡рд╕्рдд рдХрд░рдиे рдХी рдХ्рд╖рдорддा рд░рдЦрддा рд╣ै। рдпрд╣ рддрдХрдиीрдХ рднाрд░рдд рдХो рдЙрди рдЪुрдиिंрджा рджेрд╢ों рдХी рдХрддाрд░ рдоें рдЦрдб़ा рдХрд░рддी рд╣ै рдЬिрдирдХे рдкाрд╕ рдбाрдпрд░ेрдХ्рдЯेрдб-рдПрдирд░्рдЬी рд╡ेрдкрди्рд╕ (DEWs) рдпाрдиी рд▓ेрдЬрд░ рд╣рдеिрдпाрд░ рдХी рдЙрдЪ्рдЪрддрдо рдХ्рд╖рдорддा рдоौрдЬूрдж рд╣ै।

рдХ्рдпा рд╣ै рдпрд╣ рд▓ेрдЬрд░ рд╣рдеिрдпाрд░?

рдпрд╣ рд▓ेрдЬрд░ рд╣рдеिрдпाрд░ рдПрдХ рдЕрдд्рдпाрдзुрдиिрдХ рдбाрдпрд░ेрдХ्рдЯेрдб рдПрдирд░्рдЬी рд╕िрд╕्рдЯрдо рд╣ै, рдЬो рдмिрдЬрд▓ी рдХी рд╢рдХ्рддि рдХो рдХेंрдж्рд░िрдд рд▓ेрдЬрд░ рдмीрдо рдоें рдмрджрд▓рддा рд╣ै। рдпрд╣ рдмीрдо рдЯाрд░рдЧेрдЯ рдкрд░ рдЗрддрдиी рддीрд╡्рд░ рдКрд░्рдЬा рдЫोрдб़рддा рд╣ै рдХि рд╡рд╣ рдкрд▓рдХ рдЭрдкрдХрддे рд╣ी рдирд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। DRDO рдиे рдЗрд╕ рддрдХрдиीрдХ рдХो рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕्рд╡рджेрд╢ी рд░ूрдк рд╕े рд╡िрдХрд╕िрдд рдХिрдпा рд╣ै। рдЗрд╕рдоें рдЗрд╕्рддेрдоाрд▓ рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓े рдСрдк्рдЯिрдХрд▓ рдЯ्рд░ैрдХिंрдЧ рд╕िрд╕्рдЯрдо рдФрд░ рдерд░्рдорд▓ рдХंрдЯ्рд░ोрд▓ рддрдХрдиीрдХ рднी рднाрд░рддीрдп рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХों рдж्рд╡ाрд░ा рд╣ी рддैрдпाрд░ рдХी рдЧрдИ рд╣ै।

рдкрд░ीрдХ्рд╖рдг рдоें рджिрдЦाрдИ рддाрдХрдд

рд░िрдкोрд░्рдЯ्рд╕ рдХे рдоुрддाрдмिрдХ, 30 рдХिрд▓ोрд╡ाрдЯ рдХे рдЗрд╕ рд▓ेрдЬрд░ рд╕िрд╕्рдЯрдо рдиे рдкрд░ीрдХ्рд╖рдг рдХे рджौрд░ाрди рдХрдо рдКंрдЪाрдИ рдкрд░ рдЙрдб़ рд░рд╣े рдб्рд░ोрди рдФрд░ рдЯाрд░рдЧेрдЯ्рд╕ рдХो рдмिрдиा рдХिрд╕ी рдоिрд╕ाрдЗрд▓ рдпा рдЧोрд▓ा-рдмाрд░ूрдж рдХे рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рдЦрдд्рдо рдХрд░ рджिрдпा। рдпрд╣ рд╣рдеिрдпाрд░ рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕ाрдЗрд▓ेंрдЯ рд╣ै рдФрд░ рджुрд╢्рдорди рдХो рдк्рд░рддिрдХ्рд░िрдпा рдХा рдоौрдХा рджिрдП рдмिрдиा рдЙрд╕े рдиिрд╖्рдХ्рд░िрдп рдХрд░ рджेрддा рд╣ै।

рдХ्рдпों рдЦाрд╕ рд╣ै рдпрд╣ рддрдХрдиीрдХ?

рд▓ेрдЬрд░ рд╕ीрдзे рд▓рдХ्рд╖्рдп рдкрд░ рд╡ाрд░ рдХрд░рддा рд╣ै, рдЬिрд╕рд╕े рдХोрд▓ैрдЯрд░рд▓ рдбैрдоेрдЬ рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдмेрд╣рдж рдХрдо рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। рд╡рд╣ीं, рдкाрд░ंрдкрд░िрдХ рдоिрд╕ाрдЗрд▓ों рдХी рддुрд▓рдиा рдоें рд▓ेрдЬрд░ рд╣рдорд▓ा рдмेрд╣рдж рд╕рд╕्рддा рд╣ै। рдЗрд╕рдХी рд╕рдмрд╕े рдЦाрд╕ рдмाрдд рдпрд╣ рд╣ै рдХी рдЬрдм рддрдХ рдмिрдЬрд▓ी рдХी рдЖрдкूрд░्рддि рд╣ै, рддрдм рддрдХ рдпрд╣ рд▓рдЧाрддाрд░ рд╣рдорд▓ा рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै।

рднाрд░рдд рдХे рд▓िрдП рдХ्рдпा рд╣ै рдЗрд╕рдХा рдорд╣рдд्рд╡?

рдЗрд╕ рддрдХрдиीрдХ рдХे рд╕рдлрд▓ рдкрд░ीрдХ्рд╖рдг рдХे рд╕ाрде рднाрд░рдд рдЕрдм рдЕрдоेрд░िрдХा, рд░ूрд╕, рдЪीрди рдФрд░ рдЗрдЬрд░ाрдЗрд▓ рдЬैрд╕े рджेрд╢ों рдХी рд╕ूрдЪी рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ो рдЧрдпा рд╣ै рдЬो рдкрд╣рд▓े рд╕े рд╣ी рд▓ेрдЬрд░ рд╡ेрдкрди्рд╕ рдкрд░ рдХाрдо рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं। рдпрд╣ рдХрджрдо рдПрдпрд░ рдбिрдлेंрд╕ рд╕िрд╕्рдЯрдо рдХो рдордЬрдмूрддी рджेрдиे рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рдл्рдпूрдЪрд░ рд╡ाрд░рдлेрдпрд░ рдХी рджिрд╢ा рдоें рднाрд░рдд рдХी рддैрдпाрд░ी рдХो рднी рджрд░्рд╢ाрддा рд╣ै।

рднाрд░рдд Vs рдкाрдХिрд╕्рддाрди: рдХिрд╕ рджेрд╢ рдХे рдкाрд╕ рд╣ैं рдШाрддрдХ рдб्рд░ोрди?

рдирдИ рджिрд▓्рд▓ी। 21рд╡ीं рд╕рджी рдХा рдпुрдж्рдз рдЕрдм рдмंрджूрдХों рдФрд░ рдЯैंрдХों рд╕े рдирд╣ीं, рддрдХрдиीрдХ рд╕े рд▓рдб़ा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै — рдФрд░ рдб्рд░ोрди рдЗрд╕ рдирдИ рдпुрдж्рдз рд╢ैрд▓ी рдХा рд╕рдмрд╕े рд╢рдХ्рддिрд╢ाрд▓ी рд╣рдеिрдпाрд░ рдмрди рдЪुрдХे рд╣ैं। рдПрдпрд░ рд╕्рдЯ्рд░ाрдЗрдХ рд╣ो рдпा рдиिрдЧрд░ाрдиी рдоिрд╢рди, рджुрд╢्рдорди рдХी рд╕рд░рд╣рдж рдоें рдмिрдиा рдХिрд╕ी рд╕ैрдиिрдХ рдХो рднेрдЬे рд╣ी рдХाрд░्рд░рд╡ाрдИ рдХрд░рдиा рдЕрдм рд╕ंрднрд╡ рд╣ै। рдРрд╕े рдоें рдпрд╣ рдЬाрдирдиा рдЬрд░ूрд░ी рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рдХि рднाрд░рдд рдФрд░ рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдоें рдХिрд╕ рджेрд╢ рдХे рдкाрд╕ рд╣ै рдЬ़्рдпाрджा рдШाрддрдХ рдФрд░ рдЙрди्рдирдд рдб्рд░ोрди рд╢рдХ्рддि?

рднाрд░рдд: рдЯेрдХ्рдиोрд▓ॉрдЬी рдоें рдЕрдЧ्рд░рдгी, рдЕрдм рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░ рдХी рдУрд░

рднाрд░рдд рдиे рдмीрддे рдПрдХ рджрд╢рдХ рдоें рдб्рд░ोрди рддрдХрдиीрдХ рдоें рдЬрдмрд░рджрд╕्рдд рдк्рд░рдЧрддि рдХी рд╣ै। рд░рдХ्рд╖ा рдЕрдиुрд╕ंрдзाрди рдПрд╡ं рд╡िрдХाрд╕ рд╕ंрдЧрдарди (DRDO), рд╣िंрджुрд╕्рддाрди рдПрд░ोрдиॉрдЯिрдХ्рд╕ рд▓िрдоिрдЯेрдб (HAL), рдФрд░ рдиिрдЬी рдХंрдкрдиिрдпों рдХे рд╕рд╣рдпोрдЧ рд╕े рднाрд░рдд рдЕрдм рди рдХेрд╡рд▓ рдЙрди्рдирдд рд╕рд░्рд╡िрд▓ांрд╕ рдб्рд░ोрди рдмрдиा рд░рд╣ा рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рд╣рдеिрдпाрд░рдпुрдХ्рдд рдХॉрдо्рдмैрдЯ рдб्рд░ोрди рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рднी рддेрдЬ़ी рд╕े рдЖрдЧे рдмрдв़ рд░рд╣ा рд╣ै।

рднाрд░рдд рдХे рдк्рд░рдоुрдЦ рдб्рд░ोрди:

Heron (рдЗрдЬ़рд░ाрдпрд▓ рдиिрд░्рдоिрдд): рдиिрдЧрд░ाрдиी рдФрд░ рд▓ंрдмी рджूрд░ी рдХी рдЯोрд╣ी рдоें рд╕рдХ्рд╖рдо।

Switch UAV (рд╕्рд╡рджेрд╢ी): рд╕ेрдиा рдХे рд▓िрдП рд╣рд▓्рдХे, рдкोрд░्рдЯेрдмрд▓ рдб्рд░ोрди, рдЬो LoC рдкрд░ рддैрдиाрдд рдХिрдП рдЧрдП рд╣ैं।

Rustom-II (рд╕्рд╡рджेрд╢ी): DRDO рдж्рд╡ाрд░ा рд╡िрдХрд╕िрдд, рдиिрдЧрд░ाрдиी рдФрд░ рд╕्рдЯ्рд░ाрдЗрдХ рдоिрд╢рдиों рдХे рд▓िрдП рддैрдпाрд░ рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै।

Predator MQ-9B (рдЕрдоेрд░िрдХी рдб्рд░ोрди): рднाрд░рдд рдиे рд╣ाрд▓ рд╣ी рдоें рдЕрдоेрд░िрдХा рд╕े 31 рдк्рд░ीрдбेрдЯрд░ рдб्рд░ोрди рдЦрд░ीрджрдиे рдХी рдбीрд▓ рдлाрдЗрдирд▓ рдХी рд╣ै, рдЬो рдоिрд╕ाрдЗрд▓ों рдФрд░ рдмрдоों рд╕े рд▓ैрд╕ рд╣ोрддे рд╣ैं।

рдкाрдХिрд╕्рддाрди: рдЪीрди рдкрд░ рдиिрд░्рднрд░, рд▓ेрдХिрди рд╣рдорд▓ों рдоें рддेрдЬी

рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдиे рд╣ाрд▓ рдХे рд╡рд░्рд╖ों рдоें рдЪीрди рдХे рд╕ाрде рдоिрд▓рдХрд░ рдЕрдкрдиी рдб्рд░ोрди рд╢рдХ्рддि рдХो рдмрдв़ाрдпा рд╣ै। рд╣ाрд▓ांрдХि рддрдХрдиीрдХी рд░ूрдк рд╕े рдпрд╣ рднाрд░рдд рд╕े рдкीрдЫे рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдХрдо рд▓ाрдЧрдд рдоें рдХाрд░рдЧрд░ рдб्рд░ोрди рдСрдкрд░ेрд╢рди рдХрд░рдиे рдХी рд░рдгрдиीрддि рдкрд░ рдХाрдо рдХрд░ рд░рд╣ा рд╣ै рдФрд░ рдЪीрди рддुрд░्рдХी рд╕े рдб्рд░ोрди рдХी рдЦрд░ीрдж рдХрд░ рд░рд╣ा рд╣ैं।

рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдХे рдк्рд░рдоुрдЦ рдб्рд░ोрди:

Shahpar II: рдиिрдЧрд░ाрдиी рдФрд░ рд╕ीрдоिрдд рд╣рдеिрдпाрд░ рдХ्рд╖рдорддा рд╡ाрд▓ा рдб्рд░ोрди।

Wing Loong II (рдЪीрдиी): рдЕрдЯैрдХ рдб्рд░ोрди, рд▓ेрдЬрд░-рдЧाрдЗрдбेрдб рдоिрд╕ाрдЗрд▓ рд╕े рд▓ैрд╕।

Burraq (рд╕्рд╡рджेрд╢ी/рдЪीрдиी рддрдХрдиीрдХ рдкрд░ рдЖрдзाрд░िрдд): рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдХा рдкрд╣рд▓ा рд╣рдеिрдпाрд░рдпुрдХ्рдд рдб्рд░ोрди, рдЬो рд╕ीрдоिрдд рд╕्рдЯ्рд░ाрдЗрдХ рдХ्рд╖рдорддा рд░рдЦрддा рд╣ै।

рд╕ाрд╡рдзाрди рд░рд╣ें! рдЖрдЬ рдпूрдкी рдХे 11 рдЬिрд▓ों рдоें рдЧिрд░ेंрдЧे рдУрд▓े

рд▓рдЦрдирдК। рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдоें рдоौрд╕рдо рдиे рдПрдХ рдмाрд░ рдлिрд░ рдХрд░рд╡рдЯ рд▓ी рд╣ै। рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рдХрдИ рд╣िрд╕्рд╕ों рдоें рддेрдЬ рдмाрд░िрд╢, рдЖंрдзी рдФрд░ рдУрд▓ाрд╡ृрд╖्рдЯि рд╕े рдЬрдирдЬीрд╡рди рдк्рд░рднाрд╡िрдд рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै। рдоौрд╕рдо рд╡िрднाрдЧ рдиे рд╢ुрдХ्рд░рд╡ाрд░ рдХो рдпूрдкी рдХे 11 рдЬिрд▓ों рдоें рдУрд▓े рдЧिрд░рдиे рдФрд░ рдмिрдЬрд▓ी рдЧिрд░рдиे рдХी рдЪेрддाрд╡рдиी рдЬाрд░ी рдХी рд╣ै। рд╡рд╣ीं, рдмुрдзрд╡ाрд░ рдХो рдЧोрд░рдЦрдкुрд░-рдмрд╕्рддी рдоंрдбрд▓ рдоें рдоौрд╕рдо рдХी рдоाрд░ рдиे рдЪाрд░ рд▓ोрдЧों рдХी рдЬाрди рд▓े рд▓ी।

рдмрддा рджें рдХी рдЧुрд░ुрд╡ाрд░ рдХो рдпूрдкी рдХे рдЧोрд░рдЦрдкुрд░, рдорд╣рд░ाрдЬрдЧंрдЬ, рд╕ंрддрдХрдмीрд░рдирдЧрд░, рдмрд╕्рддी, рд╕िрдж्рдзाрд░्рдердирдЧрд░ рдФрд░ рд╢्рд░ाрд╡рд╕्рддी рдоें рддेрдЬ рдмाрд░िрд╢ рдХे рд╕ाрде рдУрд▓े рдЧिрд░े। рдЧोрд░рдЦрдкुрд░ рдоें рд╣рд╡ा рдХी рд░рдл्рддाрд░ рдЗрддрдиी рддेрдЬ рдеी рдХि рдХрдИ рдкेрдб़ рдЙрдЦрдб़ рдЧрдП рдФрд░ рдЬрдирд╕ंрдкрдд्рддि рдХो рдиुрдХрд╕ाрди рдкрд╣ुंрдЪा। рд╕ाрде рд╣ी рдмिрдЬрд▓ी рдЧिрд░рдиे рдХी рдШрдЯрдиाрдУं рдоें рдЪाрд░ рд▓ोрдЧों рдХी рдоौрдд рд╣ो рдЧрдИ, рдЬिрд╕рд╕े рдЗрд▓ाрдХे рдоें рджрд╣рд╢рдд рдХा рдоाрд╣ौрд▓ рд╣ै।

рдЗрди рдЬिрд▓ों рдоें рдЖрдЬ рд░рд╣ेрдЧा рдЦрддрд░ा

рдоौрд╕рдо рд╡िрднाрдЧ рдХे рдкूрд░्рд╡ाрдиुрдоाрди рдХे рдоुрддाрдмिрдХ, рд╢ुрдХ्рд░рд╡ाрд░ рдХो рд╕рд╣ाрд░рдирдкुрд░, рд╢ाрдорд▓ी, рдоुрдЬрдл्рдлрд░рдирдЧрд░, рдмाрдЧрдкрдд, рдоेрд░рда, рдЧाрдЬिрдпाрдмाрдж, рд╣ाрдкुрдб़, рдЧौрддрдордмुрдж्рдз рдирдЧрд░, рдмुрд▓ंрджрд╢рд╣рд░, рдордеुрд░ा, рд╣ाрдерд░рд╕, рдЖрдЧрд░ा, рдЭांрд╕ी рдФрд░ рд▓рд▓िрддрдкुрд░ рдоें рдУрд▓े рдкрдб़рдиे рдФрд░ рдмिрдЬрд▓ी рдЧिрд░рдиे рдХी рдк्рд░рдмрд▓ рдЖрд╢ंрдХा рд╣ै। рд▓ोрдЧों рдХो рдШрд░ों рдоें рд░рд╣рдиे рдФрд░ рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд╕्рдеाрдиों рдкрд░ рдЬाрдиे рдХी рд╕рд▓ाрд╣ рджी рдЧрдИ рд╣ै।

рдХृрд╖ि рдкрд░ рдЕрд╕рд░, рдХिрд╕ाрди рдЪिंрддिрдд

рдУрд▓ाрд╡ृрд╖्рдЯि рд╕े рдХिрд╕ाрдиों рдХी рдЪिंрддा рдмрдв़ рдЧрдИ рд╣ै। рдЦाрд╕рдХрд░ рдЧेрд╣ूं рдФрд░ рдЖрдо рдХी рдлрд╕рд▓ рдХो рднाрд░ी рдиुрдХрд╕ाрди рд╣ोрдиे рдХी рдЖрд╢ंрдХा рд╣ै। рдХिрд╕ाрди рд╕ंрдЧрдардиों рдиे рд╕рд░рдХाрд░ рд╕े рдоुрдЖрд╡рдЬे рдХी рдоांрдЧ рдХी рд╣ै рдФрд░ рдХृрд╖ि рд╡िрднाрдЧ рдХो рдлрд╕рд▓ рдХा рддрдд्рдХाрд▓ рд╕рд░्рд╡ेрдХ्рд╖рдг рдХрд░рдиे рдХो рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै।

рдк्рд░рд╢ाрд╕рди рдЕрд▓рд░्рдЯ рдоोрдб рдкрд░

рдмрджрд▓े рдоौрд╕рдо рдХो рджेрдЦрддे рд╣ुрдП рдЬिрд▓ा рдк्рд░рд╢ाрд╕рди рдФрд░ рдЖрдкрджा рдк्рд░рдмंрдзрди рд╡िрднाрдЧ рдХो рд╕рддрд░्рдХ рдХрд░ рджिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рд╕рднी рд╕ंрдмंрдзिрдд рд╡िрднाрдЧों рдХो рдЪौрдХрд╕ рд░рд╣рдиे рдФрд░ рдХिрд╕ी рднी рдЖрдкाрдд рд╕्рдеिрддि рд╕े рдиिрдкрдЯрдиे рдХे рд▓िрдП рддैрдпाрд░ рд░рд╣рдиे рдХे рдиिрд░्рджेрд╢ рджिрдП рдЧрдП рд╣ैं।

рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдХे рд▓िрдП рдмрд░рддें рд╕ाрд╡рдзाрдиी

рдоौрд╕рдо рд╡िрднाрдЧ рдиे рд▓ोрдЧों рд╕े рдЕрдкीрд▓ рдХी рд╣ै рдХि рд╡े рдЦुрд▓े рдоें рди рдЬाрдПं, рдкेрдб़ों рдпा рдмिрдЬрд▓ी рдХे рдЦंрднों рдХे рдиीрдЪे рди рдЦрдб़े рд╣ों рдФрд░ рдоोрдмाрдЗрд▓ рдпा рдЗрд▓ेрдХ्рдЯ्рд░ॉрдиिрдХ рдЙрдкрдХрд░рдгों рдХे рдк्рд░рдпोрдЧ рд╕े рдмрдЪें। рдЦेрддों рдоें рдХाрдо рдХрд░ рд░рд╣े рдХिрд╕ाрдиों рд╕े рднी рдЖрдЧ्рд░рд╣ рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै рдХि рд╡े рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд╕्рдеाрдиों рдкрд░ рд╢рд░рдг рд▓ें।

рдХाрдирдкुрд░ рдоें рдПрдХ рдФрд░ рдЖрдЙрдЯрд░ рд░िंрдЧ рд░ोрдб, рдЧंрдЧा рдкрд░ 4 рдирдП рдкुрд▓

рдХाрдирдкुрд░, 2 рдордИ:

рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдХा рдФрдж्рдпोрдЧिрдХ рдирдЧрд░ рдХाрдирдкुрд░ рдПрдХ рдмाрд░ рдлिрд░ рд╡िрдХाрд╕ рдХे рдирдП рдпुрдЧ рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рдиे рдХो рддैрдпाрд░ рд╣ै। ‘рд╡िрдЬрди-2051’ рдХे рддрд╣рдд рд╢рд╣рд░ рдХे рд╕рд░्рд╡ांрдЧीрдг рд╡िрдХाрд╕ рдХे рд▓िрдП 1.32 рд▓ाрдЦ рдХрд░ोрдб़ рд░ुрдкрдпे рдХी 105 рдкрд░िрдпोрдЬрдиाрдПं рдк्рд░рд╕्рддाрд╡िрдд рдХी рдЧрдИ рд╣ैं। рдЗрд╕рдоें рд╕рдмрд╕े рдк्рд░рдоुрдЦ рд╣ै 124 рдХिрд▓ोрдоीрдЯрд░ рд▓ंрдмी рдПрдХ рдФрд░ рдЖрдЙрдЯрд░ рд░िंрдЧ рд░ोрдб рдХा рдиिрд░्рдоाрдг, рдЧंрдЧा рдирджी рдкрд░ рдЪाрд░ рдирдП рдкुрд▓, рд░ैрдкिрдб рд░ेрд▓ рдХॉрд░िрдбोрд░ рдФрд░ рдПрдпрд░рдкोрд░्рдЯ рдХा рд╡िрд╕्рддाрд░।

рдХाрдирдкुрд░ рд╡िрдХाрд╕ рдк्рд░ाрдзिрдХрд░рдг (рдХेрдбीрдП) рдж्рд╡ाрд░ा рддैрдпाрд░ рдХिрдП рдЧрдП рд╡िрдЬрди рдбाрдХ्рдпुрдоेंрдЯ рдоें рд╡рд░्рд╖ 2051 рддрдХ рдХी рдЬрд░ूрд░рддों рдХा рдЦाрдХा рдЦींрдЪा рдЧрдпा рд╣ै। рдпрд╣ рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ рдХंрд╕рд▓рдЯेंрд╕ी рдХंрдкрдиी рдЯ्рд░ैрдХ्рдЯेрдмेрд▓ рдж्рд╡ाрд░ा рдЪाрд░ рд╡рд░्рд╖ों рдХी рдоेрд╣рдирдд рд╕े рддैрдпाрд░ рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै рдФрд░ рдЕрдм рдЗрд╕े рдирдЧрд░ рдиिрдЧрдо, рдПрдирдПрдЪрдПрдЖрдИ рд╕рд╣िрдд рдЕрди्рдп рд╡िрднाрдЧों рдХो рднेрдЬा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै рддाрдХि рдЙрдирдХे рд╕ुрдЭाрд╡ों рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдЕंрддिрдо рдоंрдЬूрд░ी рдХे рд▓िрдП рд╢ाрд╕рди рдХो рд╕ौंрдкा рдЬा рд╕рдХे।

рдПрдХ рдФрд░ рдЖрдЙрдЯрд░ рд░िंрдЧ рд░ोрдб, рдЧंрдЧा рдкрд░ рдЪाрд░-рдЪाрд░ рд▓ेрди рдХे рджो рдкुрд▓

рдлिрд▓рд╣ाрд▓ рд╢рд╣рд░ рдХे рдЪाрд░ों рдУрд░ 93.20 рдХिрд▓ोрдоीрдЯрд░ рдХी рдЖрдЙрдЯрд░ рд░िंрдЧ рд░ोрдб рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдЪрд▓ рд░рд╣ा рд╣ै। рдЗрд╕ी рдХे рд╕рдоाрдиांрддрд░ рдЕрдм рдПрдХ рдФрд░ рдЖрдЙрдЯрд░ рд░िंрдЧ рд░ोрдб рдмрдиाрдИ рдЬाрдПрдЧी, рдЬिрд╕рдХी рд▓ंрдмाрдИ 124 рдХिрд▓ोрдоीрдЯрд░ рд╣ोрдЧी। рдпрд╣ рд░िंрдЧ рд░ोрдб рдЪौрдмेрдкुрд░ рд╕े рд╢ुрд░ू рд╣ोрдХрд░ рдмिрдзрдиू, рднिрд╕ाрд░ рд╣ोрддे рд╣ुрдП рдЕрдЪрд▓рдЧंрдЬ (рдЙрди्рдиाрд╡) рддрдХ рдлैрд▓ेрдЧी। рдЗрд╕ рд░ूрдЯ рдкрд░ рдЧंрдЧा рдирджी рдкрд░ рдЪाрд░-рдЪाрд░ рд▓ेрди рдХे рджो рдирдП рдкुрд▓ рдмрдиाрдиे рдХी рдпोрдЬрдиा рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा, рджो рдФрд░ рдкुрд▓ों рдХा рдк्рд░ाрд╡рдзाрди рднी рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै рдЬिрд╕рд╕े рд╢рд╣рд░ рдФрд░ рдЖрд╕рдкाрд╕ рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдХे рдмीрдЪ рдХрдиेрдХ्рдЯिрд╡िрдЯी рдмेрд╣рддрд░ рд╣ोрдЧी।

рд╕्рдоाрд░्рдЯ рдЯ्рд░ैрдлिрдХ рд╕िрд╕्рдЯрдо рдФрд░ рд╕рдб़рдХों рдХा рдЪौрдб़ीрдХрд░рдг

рд╡िрдЬрди рдХे рддрд╣рдд рдоेрдЯ्рд░ो рд╡िрд╕्рддाрд░ рдХो рднी рдк्рд░рдоुрдЦрддा рджी рдЧрдИ рд╣ै। рдЖрдИрдЖрдИрдЯी рд╕े рдоंрдзрдиा рдФрд░ рдкрдирдХी рд╕े рдХैंрдЯ рддрдХ рдоेрдЯ्рд░ो рдХे рдирдП рд░ूрдЯ рдЬोрдб़े рдЬाрдПंрдЧे, рдЬिрд╕рд╕े рдиेрдЯрд╡рд░्рдХ рдоें рдХुрд▓ 74.92 рдХिрд▓ोрдоीрдЯрд░ рдХी рд╡ृрдж्рдзि рд╣ोрдЧी। рдЗрд╕рдХे рд╕ाрде рд╣ी рд╢рд╣рд░ рдоें рдХрдИ рдк्рд░рдоुрдЦ рд╕рдб़рдХों рдХा рдЪौрдб़ीрдХрд░рдг рдХिрдпा рдЬाрдПрдЧा, рдЬैрд╕े рдХि рдкрдирдХी рддिрд░ाрд╣ा рд╕े рдХрд▓्рдпाрдгрдкुрд░ рдЫрд╣ рд▓ेрди рд░ोрдб, рднौंрддी-рд░рдордИрдкुрд░ рдЪाрд░ рд▓ेрди рдоाрд░्рдЧ, рдФрд░ рд░ाрдоाрджेрд╡ी рд╕े рд╕рд░рд╕ौрд▓ рддрдХ рдЫрд╣ рд▓ेрди рдХी рд╕рдб़рдХ।

78 рд▓ाрдЦ рдХी рдЖрдмाрджी рдХो рдз्рдпाрди рдоें рд░рдЦрдХрд░ рддैрдпाрд░ рдпोрдЬрдиा

рд╡िрдЬрди-2051 рдХी рдЦाрд╕ рдмाрдд рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдЗрд╕े рдХाрдирдкुрд░ рдХी рд╕ंрднाрд╡िрдд 78 рд▓ाрдЦ рдХी рдЖрдмाрджी рдХो рдз्рдпाрди рдоें рд░рдЦрддे рд╣ुрдП рддैрдпाрд░ рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдЗрд╕рдоें рдЖрд╡ाрд╕ीрдп рдЯाрдЙрдирд╢िрдк, рд╕ाрдд рдорд▓्рдЯीрд▓ेрд╡рд▓ рдкाрд░्рдХिंрдЧ, рд╡्рдпाрд╡рд╕ाрдпिрдХ рд╣рдм, рд╕рдб़рдХ рдЪौрдб़ीрдХрд░рдг рдФрд░ рдкрд░्рдпाрд╡рд░рдг рдЕрдиुрдХूрд▓ рдпोрдЬрдиाрдПं рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं рддाрдХि рдмрдв़рддी рдЬрдирд╕ंрдЦ्рдпा рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╢рд╣рд░ рдоें рдЖрд╡ाрд╕, рдкрд░िрд╡рд╣рди рдФрд░ рд░ोрдЬрдЧाрд░ рдХी рд╕рдорд╕्рдпा рдиा рд╣ो।

рдпूрдкी рдоें рдоृрдд рд▓ोрдЧ рд▓े рд░рд╣े рд╡ृрдж्рдзा рдкेंрд╢рди, рдШрд░-рдШрд░ рдЬांрдЪ рд╢ुрд░ू

рд▓рдЦрдирдК, 2 рдордИ:

рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдоें рд╡ृрдж्рдзाрд╡рд╕्рдеा рдкेंрд╢рди рдпोрдЬрдиा рдоें рдмрдб़ा рдЦुрд▓ाрд╕ा рд╣ुрдЖ рд╣ै। рд░ाрдЬ्рдп рдХे рд╡िрднिрди्рди рдЬिрд▓ों рдоें рдХुрдЫ рдРрд╕े рд▓ाрднाрд░्рдеिрдпों рдХो рднी рдкेंрд╢рди рдоिрд▓рддी рд░рд╣ी рд╣ै, рдЬो рдЕрдм рдЗрд╕ рджुрдиिрдпा рдоें рдирд╣ीं рд╣ैं। рдоृрдд рд╡्рдпрдХ्рддिрдпों рдХे рдиाрдо рдкрд░ рдкेंрд╢рди рдЬाрд░ी рд╣ोрдиे рд╕े рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рдпोрдЬрдиाрдУं рдХी рдкाрд░рджрд░्рд╢िрддा рдкрд░ рд╕рд╡ाрд▓ рдЙрдардиे рд▓рдЧे рд╣ैं। рдЗрд╕ рдЧрдб़рдмрдб़ी рдХो рдЧंрднीрд░рддा рд╕े рд▓ेрддे рд╣ुрдП рд░ाрдЬ्рдп рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдЕрдм рдШрд░-рдШрд░ рдЬांрдЪ рдЕрднिрдпाрди рд╢ुрд░ू рдХрд░ рджिрдпा рд╣ै।

рдлрд░्рдЬी рдФрд░ рдоृрдд рд▓ाрднाрд░्рдеिрдпों рдХी рд╣ोрдЧी рдкрд╣рдЪाрди

рд░ाрдЬ्рдп рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдХрд▓्рдпाрдг рд╡िрднाрдЧ рдХो рдиिрд░्рджेрд╢ рджिрдпा рд╣ै рдХि рд╡рд╣ рд╕рднी рдкेंрд╢рди рд▓ाрднाрд░्рдеिрдпों рдХा рдлिрдЬिрдХрд▓ рд╡ेрд░िрдлिрдХेрд╢рди рдХрд░े। рдЗрд╕рдХे рддрд╣рдд рдЧ्рд░ाрдо рдкंрдЪाрдпрддों рдФрд░ рд╢рд╣рд░ी рд╡ाрд░्рдбों рдоें рдЯीрдоों рдХो рднेрдЬा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै, рдЬो рд╣рд░ рд▓ाрднाрд░्рдеी рдХे рдШрд░ рдЬाрдХрд░ рдпрд╣ рдкुрд╖्рдЯि рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ैं рдХि рд╡рд╣ рдЬीрд╡िрдд рд╣ै рдФрд░ рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдкेंрд╢рди рдкाрдиे рдХा рдкाрдд्рд░ рд╣ै। рдЗрд╕ рдЕрднिрдпाрди рдХा рдордХрд╕рдж рдоृрдд, рдЕрдпोрдЧ्рдп рдФрд░ рдлрд░्рдЬी рд▓ाрднाрд░्рдеिрдпों рдХो рдкेंрд╢рди рдкोрд░्рдЯрд▓ рд╕े рд╣рдЯाрдиा рд╣ै।

рддрдХрдиीрдХी рдЦाрдоिрдпां рдмрдиीं рдЧрдб़рдмрдб़ी рдХी рд╡рдЬрд╣

рд╕ूрдд्рд░ों рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░, рдпрд╣ рдЧрдб़рдмрдб़ी рд▓ंрдмे рд╕рдордп рд╕े рдЪрд▓ рд░рд╣ी рдеी, рд▓ेрдХिрди рдбिрдЬिрдЯрд▓ рд░िрдХॉрд░्рдб рдЕрдкрдбेрдЯ рди рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдоृрдд рд╡्рдпрдХ्рддिрдпों рдХे рдмैंрдХ рдЦाрддों рдоें рд▓рдЧाрддाрд░ рдкेंрд╢рди рдЯ्рд░ांрд╕рдлрд░ рд╣ोрддी рд░рд╣ी। рдХрдИ рдоाрдорд▓ों рдоें рдкрд░िрдЬрдиों рдиे рдоृрдд्рдпु рдХी рд╕ूрдЪрдиा рд╕ंрдмंрдзिрдд рд╡िрднाрдЧ рдХो рдирд╣ीं рджी, рдЬिрд╕рд╕े рд╕िрд╕्рдЯрдо рдоें рд▓ाрднाрд░्рдеी 'рд╕рдХ्рд░िрдп' рдмрдиा рд░рд╣ा।

рдЬिрд▓ों рдХो рдиिрд░्рджेрд╢: рдЬрд▓्рдж рд╕ौंрдкें рд░िрдкोрд░्рдЯ

рдоुрдЦ्рдпрдоंрдд्рд░ी рдпोрдЧी рдЖрджिрдд्рдпрдиाрде рдиे рдЗрд╕ рдкूрд░े рдоाрдорд▓े рдХो рдЧंрднीрд░рддा рд╕े рд▓ेрддे рд╣ुрдП рд╕ंрдмंрдзिрдд рдЬिрд▓ाрдзिрдХाрд░िрдпों рдХो рдиिрд░्рджेрд╢ рджिрдП рд╣ैं рдХि рдЬрд▓्рдж рдЬांрдЪ рдкूрд░ी рдХрд░ рд░िрдкोрд░्рдЯ рд╢ाрд╕рди рдХो рднेрдЬी рдЬाрдП। рд╕ाрде рд╣ी, рдЬिрди рдХрд░्рдордЪाрд░िрдпों рдХी рд▓ाрдкрд░рд╡ाрд╣ी рд╕े рдпрд╣ рд╕्рдеिрддि рдмрдиी, рдЙрди рдкрд░ рдЕрдиुрд╢ाрд╕рдиाрдд्рдордХ рдХाрд░्рд░рд╡ाрдИ рдХे рднी рдиिрд░्рджेрд╢ рджिрдП рдЧрдП рд╣ैं।

рд░ाрдЬ्рдп рдоें рдкेंрд╢рди рдпोрдЬрдиा рдХा рджाрдпрд░ा

рдЧौрд░рддрд▓рдм рд╣ै рдХि рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдоें рд╡ृрдж्рдзाрд╡рд╕्рдеा рдкेंрд╢рди рдпोрдЬрдиा рдХे рддрд╣рдд 60 рд╡рд░्рд╖ рдпा рдЙрд╕рд╕े рдЕрдзिрдХ рдЙрдо्рд░ рдХे рдкाрдд्рд░ рдиाрдЧрд░िрдХों рдХो ₹1000 рдк्рд░рддिрдоाрд╣ рдХी рдкेंрд╢рди рджी рдЬाрддी рд╣ै। рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рд╕े рд▓ाрдЦों рдмुрдЬुрд░्рдЧ рд▓ाрднाрди्рд╡िрдд рд╣ोрддे рд╣ैं, рд▓ेрдХिрди рдлрд░्рдЬीрд╡ाрдб़े рдХी рд╡рдЬрд╣ рд╕े рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рдЬрд░ूрд░рддрдоंрджों рдХो рдЗрд╕рдХा рдиुрдХрд╕ाрди рдЙрдаाрдиा рдкрдб़рддा рд╣ै।

рдмिрд╣ाрд░ рдоें рдмрдХрд░ी рдкाрд▓рди рдкрд░ рд╕рд░рдХाрд░ рджे рд░рд╣ी ₹13,500 рдХी рд╕рдм्рд╕िрдбी

рдкрдЯрдиा: рдмिрд╣ाрд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдЧ्рд░ाрдоीрдг рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХो рдордЬрдмूрдд рдХрд░рдиे рдФрд░ рдЧрд░ीрдм рдкрд░िрд╡ाрд░ों рдХो рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░ рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рд▓рдЧाрддाрд░ рдк्рд░рдпाрд╕рд░рдд рд╣ै। рдЗрд╕ी рдХрдб़ी рдоें рд░ाрдЬ्рдп рдХे рдкрд╢ुрдкाрд▓рди рдПрд╡ं рдордд्рд╕्рдп рд╕ंрд╕ाрдзрди рд╡िрднाрдЧ рдж्рд╡ाрд░ा рдПрдХ рдорд╣рдд्рд╡ाрдХांрдХ्рд╖ी рдпोрдЬрдиा — рдмрдХрд░ी рдкाрд▓рди рдпोрдЬрдиा рдХो рдЬ़рдоीрди рдкрд░ рдЙрддाрд░ा рдЧрдпा рд╣ै। рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдмीрдкीрдПрд▓ (рдЧрд░ीрдмी рд░ेрдЦा рд╕े рдиीрдЪे) рдкрд░िрд╡ाрд░ों рдХो рдмрдХрд░ी рдкाрд▓рди рдХे рдЬ़рд░िрдП рд╕्рд╡рд░ोрдЬрдЧाрд░ рд╕े рдЬोрдб़рдиा рдФрд░ рдЙрдирдХी рдЖрдорджрдиी рдоें рдмрдв़ोрддрд░ी рдХрд░рдиा рд╣ै।

рдмрддा рджें рдХी рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рдХे рддрд╣рдд рдЪрдпрдиिрдд рд▓ाрднाрд░्рдеिрдпों рдХो рдПрдХ рдмрдХрд░ा рдФрд░ рджो рдмрдХрд░िрдпां рдиिрд╢ुрд▓्рдХ рдпा рдмेрд╣рдж рдХрдо рдХीрдордд рдкрд░ рдЙрдкрд▓рдм्рдз рдХрд░ाрдИ рдЬा рд░рд╣ी рд╣ैं। рд╕рд░рдХाрд░ рдЗрди рдмрдХрд░िрдпों рдкрд░ рд╕ाрдоाрди्рдп рд╡рд░्рдЧ рдХे рд▓िрдП ₹12,000 рдФрд░ рдЕрдиुрд╕ूрдЪिрдд рдЬाрддि рдПрд╡ं рдЕрдиुрд╕ूрдЪिрдд рдЬрдирдЬाрддि рд╡рд░्рдЧ рдХे рд▓िрдП ₹13,500 рддрдХ рдХा рдЕрдиुрджाрди рдк्рд░рджाрди рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ै।

"рдкрд╣рд▓े рдЖрдУ, рдкрд╣рд▓े рдкाрдУ"

рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рдХा рд▓ाрдн 'рдкрд╣рд▓े рдЖрдУ, рдкрд╣рд▓े рдкाрдУ' рдХी рддрд░्рдЬ рдкрд░ рджिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै। рдпाрдиी рдЬो рдмीрдкीрдПрд▓ рдкрд░िрд╡ाрд░ рдкрд╣рд▓े рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░ेंрдЧे, рдЙрди्рд╣ें рдк्рд░ाрдердоिрдХрддा рджी рдЬाрдПрдЧी। рдкрд╢ुрдкाрд▓рди рд╡िрднाрдЧ рдХी рдУрд░ рд╕े рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै рдХि рдмрдХрд░िрдпां рдЕрдиुрджाрдиिрдд рджрд░ों рдкрд░ рджी рдЬा рд░рд╣ी рд╣ैं рдФрд░ рдЪрдпрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рдкाрд░рджрд░्рд╢ी рд╣ै।

рд╕्рд╡рд░ोрдЬрдЧाрд░ рдХी рджिрд╢ा рдоें рдкрд╣рд▓

рдкрд╢ुрдкाрд▓рди рд╡िрднाрдЧ рдХे рдЕрдзिрдХाрд░िрдпों рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░, рдмрдХрд░ी рдкाрд▓рди рдПрдХ рдРрд╕ा рд╡्рдпрд╡рд╕ाрдп рд╣ै рдЬो рдХрдо рд▓ाрдЧрдд рдоें рд╢ुрд░ू рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рдФрд░ рдХुрдЫ рд╣ी рдорд╣ीрдиों рдоें рд▓ाрдн рджेрдиा рд╢ुрд░ू рдХрд░ рджेрддा рд╣ै। рдпрд╣ рдЦाрд╕рддौрд░ рдкрд░ рдорд╣िрд▓ाрдУं рдФрд░ рдЫोрдЯे рдХिрд╕ाрдиों рдХे рд▓िрдП рд╕्рд╡ाрд╡рд▓ंрдмрди рдХी рджिрд╢ा рдоें рдПрдХ рдордЬрдмूрдд рдХрджрдо рд╕ाрдмिрдд рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै। рдмрдХрд░ी рдХा рджूрдз, рдоांрд╕ рдФрд░ рдмрдЪ्рдЪे — рддीрдиों рд╕े рдЖрдорджрдиी рд╣ोрддी рд╣ै, рдЬिрд╕рд╕े рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХी рдЖрд░्рдеिрдХ рд╕्рдеिрддि рдоें рд╕ुрдзाрд░ рд╣ोрддा рд╣ै।

рд▓ाрднुрдХों рдоें рджिрдЦ рд░рд╣ा рдЙрдд्рд╕ाрд╣

рдЧ्рд░ाрдоीрдг рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рдХो рд▓ेрдХрд░ рдЦाрд╕ा рдЙрдд्рд╕ाрд╣ рджेрдЦрдиे рдХो рдоिрд▓ рд░рд╣ा рд╣ै। рдХрдИ рд▓ाрднाрд░्рдеिрдпों рдиे рдмрддाрдпा рдХि рдкрд╣рд▓े рдЙрдирдХे рдкाрд╕ рдЖрдп рдХा рдХोрдИ рдиिрд╢्рдЪिрдд рд╕ाрдзрди рдирд╣ीं рдеा, рд▓ेрдХिрди рдЕрдм рдмрдХрд░ी рдкाрд▓рди рд╕े рд╡े рдиिрдпрдоिрдд рдЖрдорджрдиी рдХрд░ рдкा рд░рд╣े рд╣ैं। рдпрд╣ рдпोрдЬрдиा рди рдХेрд╡рд▓ рдЖрд░्рдеिрдХ рд░ूрдк рд╕े рдмрд▓्рдХि рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд░ूрдк рд╕े рднी рд╕рд╢рдХ्рддिрдХрд░рдг рдХा рдоाрдз्рдпрдо рдмрди рд░рд╣ी рд╣ै।

рдмिрд╣ाрд░ рдоें рдордЫрд▓ी рдкाрд▓рдХों рдХे рд▓िрдП рдмреЬी рдЦрдмрд░, рддुрд░ंрдд рдкреЭें

рдкрдЯрдиा: рдмिрд╣ाрд░ рд╕рдоेрдд рдкूрд░े рджेрд╢ рдХे рдордЫрд▓ी рдкाрд▓рдХों рдФрд░ рдордЫुрдЖрд░ों рдХे рд▓िрдП рдХेंрдж्рд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рдУрд░ рд╕े рдПрдХ рдирдИ рдкрд╣рд▓ рдХी рдЧрдИ рд╣ै। рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдордд्рд╕्рдп рдкाрд▓рди рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХो рд╕ंрдЧрдаिрдд, рдкाрд░рджрд░्рд╢ी рдФрд░ рдбिрдЬिрдЯрд▓ рдмрдиाрдиे рдХे рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╕े "рдиेрд╢рдирд▓ рдлिрд╢рд░िрдЬ рдбिрдЬिрдЯрд▓ рдк्рд▓ेрдЯрдлॉрд░्рдо (NFDP)" рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдХी рд╣ै। рдЕрдм рдЗрд╕ рдбिрдЬिрдЯрд▓ рдк्рд▓ेрдЯрдлॉрд░्рдо рдкрд░ рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХрд░рдиा рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп рдХрд░ рджिрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

рд╕рд░рдХाрд░ рдХा рджाрд╡ा рд╣ै рдХि рдпрд╣ рдпोрдЬрдиा рдордЫрд▓ी рдкाрд▓рдХों рдФрд░ рдордЫुрдЖрд░ों рдХे рд▓िрдП рдлाрдпрджेрдоंрдж рд╕ाрдмिрдд рд╣ोрдЧी। рдЗрд╕рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдЙрди्рд╣ें рд╕рд░рдХाрд░ी рдпोрдЬрдиाрдУं рдХा рд╕ीрдзा рд▓ाрдн рдоिрд▓ рд╕рдХेрдЧा, рд╕рдм्рд╕िрдбी, рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг, рдЛрдг рд╕ुрд╡िрдзा рдФрд░ рд╡िрдкрдгрди рд╕े рдЬुрдб़ी рдЬाрдирдХाрд░ी рдПрдХ рд╣ी рдк्рд▓ेрдЯрдлॉрд░्рдо рдкрд░ рдоिрд▓ेрдЧी।

рд╣ाрд▓ांрдХि, рдЬрдоीрди рдкрд░ рддрд╕्рд╡ीрд░ рдХुрдЫ рдФрд░ рд╣ी рд╣ै। рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХी рд░рдл्рддाрд░ рдмेрд╣рдж рдзीрдоी рд╣ै, рдЬिрд╕рд╕े рдпрд╣ рдЕंрджाрдЬा рд▓рдЧाрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै рдХि рдЕрднी рднी рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рдХो рд▓ेрдХрд░ рд▓ोрдЧों рдоें рдЬाрдЧрд░ूрдХрддा рдХी рдХрдоी рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рдпрджि рдЖрдк рдордЫрд▓ी рдкाрд▓рди рдХрд░рддे рд╣ैं рддो рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп рд░ूрдк рд╕े рдХрд░ा рд▓ें।

рдХ्рдпा рд╣ै NFDP?

NFDP рдпाрдиी рдиेрд╢рдирд▓ рдлिрд╢рд░िрдЬ рдбिрдЬिрдЯрд▓ рдк्рд▓ेрдЯрдлॉрд░्рдо рдПрдХ рдХेंрдж्рд░ीрдХृрдд рдбिрдЬिрдЯрд▓ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рд╣ै, рдЬрд╣ां рджेрд╢ рдХे рд╕рднी рдордд्рд╕्рдп рдкाрд▓рдХों, рдордЫुрдЖрд░ों, рд╡्рдпाрдкाрд░िрдпों рдФрд░ рд╕ंрдмंрдзिрдд рд╡्рдпрд╡рд╕ाрдпों рдХो рдПрдХ рд╕ाрде рдЬोрдб़ा рдЬाрдПрдЧा। рдЗрд╕ рдкोрд░्рдЯрд▓ рдХे рдЬрд░िрдП рд╕рднी рдбेрдЯा рдПрдХрдд्рд░िрдд рдХिрдП рдЬाрдПंрдЧे, рдЬिрд╕рд╕े рдпोрдЬрдиाрдУं рдХा рдмेрд╣рддрд░ рдХ्рд░िрдпाрди्рд╡рдпрди рд╕ुрдиिрд╢्рдЪिрдд рд╣ो рд╕рдХेрдЧा।

рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХ्рдпों рд╣ै рдЬрд░ूрд░ी?

рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдХिрдпा рд╣ै рдХि рднрд╡िрд╖्рдп рдоें рдордд्рд╕्рдп рдкाрд▓рди рд╕े рдЬुрдб़ी рд╕рднी рд╕рд░рдХाрд░ी рдпोрдЬрдиाрдУं рдХा рд▓ाрдн рдХेрд╡рд▓ NFDP рдкрд░ рдкंрдЬीрдХृрдд рд▓ाрднाрд░्рдеिрдпों рдХो рд╣ी рдоिрд▓ेрдЧा। рдЗрд╕рд▓िрдП рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХрд░рдиा рдЕрдм рд╕िрд░्рдл рдПрдХ рд╡िрдХрд▓्рдк рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рдПрдХ рдЬрд░ूрд░ी рдХрджрдо рдмрди рдЧрдпा рд╣ै।

рдХ्рдпा рд╣ै рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा?

рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдСрдирд▓ाрдЗрди рд╣ै। рдЗрдЪ्рдЫुрдХ рд▓ाрднाрд░्рдеी NFDP рдХी рд╡ेрдмрд╕ाрдЗрдЯ рдкрд░ рдЬाрдХрд░ рдЕрдкрдиा рдиाрдо, рдкрд╣рдЪाрди рдкрдд्рд░, рд╡्рдпрд╡рд╕ाрдп рд╕े рдЬुрдб़ी рдЬाрдирдХाрд░ी рдФрд░ рдмैंрдХ рд╡िрд╡рд░рдг рджрд░्рдЬ рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рд╣ाрд▓ांрдХि, рдЧ्рд░ाрдоीрдг рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें рдЗंрдЯрд░рдиेрдЯ рдФрд░ рддрдХрдиीрдХी рдЬाрдирдХाрд░ी рдХी рдХрдоी рдХे рдХाрд░рдг рдХрдИ рдордЫрд▓ी рдкाрд▓рдХ рдЕрднी рддрдХ рдЗрд╕рд╕े рдЬुрдб़ рдирд╣ीं рдкाрдП рд╣ैं।

рдпूрдкी рдХे рдЗрд╕ рд╢рд╣рд░ рдоें рд╢рд░ाрдмिрдпों рдХी рднрд░рдоाрд░, рдПрдХ рдорд╣ीрдиे рдоें рдЧрдЯрдХ рдЧрдП 14 рд▓ाрдЦ рд▓ीрдЯрд░!

рдиोрдПрдбा: рдпूрдкी рдХा рд╣ाрдИрдЯेрдХ рд╢рд╣рд░ рдиोрдПрдбा рдЕрдкрдиी рдЕрдоीрд░ी рдФрд░ рд╢ौрдХ рдХे рд▓िрдП рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै। рд╣ाрд▓ рдХे рдЖंрдХрдб़े рдЗрд╕ рд╢рд╣рд░ рдХे рд╢рд░ाрдмी рдХрд▓्рдЪрд░ рдХी рдПрдХ рдирдИ рддрд╕्рд╡ीрд░ рдкेрд╢ рдХी рд╣ैं। рдЕрдк्рд░ैрд▓ 2025 рдоें рдиोрдПрдбा рдФрд░ рдЧ्рд░ेрдЯрд░ рдиोрдПрдбा рдоें рд╢рд░ाрдм рдХी рдЦрдкрдд рдиे рдПрдХ рдирдпा рд░िрдХॉрд░्рдб рддोрдб़ рджिрдпा рд╣ै। рдЗрд╕ рдорд╣ीрдиे рдоें рд╢рд╣рд░ рдХे рд╢рд░ाрдмिрдпों рдиे рд▓рдЧрднрдЧ 14 рд▓ाрдЦ рд▓ीрдЯрд░ рд╢рд░ाрдм рдЧрдЯрдХ рджी, рдЬिрд╕рд╕े рд░ाрдЬ्рдп рд╕рд░рдХाрд░ рдХो 64 рдХрд░ोрдб़ рд░ुрдкрдпे рд╕े рдЕрдзिрдХ рдХा рд░ाрдЬрд╕्рд╡ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдЖ।

рдЖंрдХрдб़ों рдХे рдоुрддाрдмिрдХ, рдЕрдк्рд░ैрд▓ рдоें рд╢рд░ाрдм рдХी рдмिрдХ्рд░ी рдиे рдХрд░ीрдм 280 рдХрд░ोрдб़ рд░ुрдкрдпे рдХा рдЖंрдХрдб़ा рдкाрд░ рдХिрдпा, рдЬो рдкिрдЫрд▓े рд╕ाрд▓ рдХे рдЕрдк्рд░ैрд▓ рдоाрд╣ рдХे рдоुрдХाрдмрд▓े 60-70 рдк्рд░рддिрд╢рдд рдЕрдзिрдХ рд╣ै। рдЗрд╕рдоें рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬी рд╢рд░ाрдм, рджेрд╕ी рд╢рд░ाрдм рдФрд░ рдмीрдпрд░ рдХी рдЦрдкрдд рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ै। рдпрд╣ рд╡ृрдж्рдзि рдЗрд╕ рдмाрдд рдХो рджрд░्рд╢ाрддी рд╣ै рдХि рд╢рд░ाрдм рдХे рд╢ौрдХीрдиों рдХी рд╕ंрдЦ्рдпा рд╢рд╣рд░ рдоें рд▓рдЧाрддाрд░ рдмрдв़ рд░рд╣ी рд╣ै рдФрд░ рд╕ाрде рд╣ी рдЗрд╕рдХे рд╡्рдпाрдкाрд░ рдоें рднी рдЕрднूрддрдкूрд░्рд╡ рдЙрдЫाрд▓ рджेрдЦрдиे рдХो рдоिрд▓ рд░рд╣ा рд╣ै।

рд╢рд░ाрдм рдХी рдмिрдХ्рд░ी рдоें рдЗрдЬ़ाрдлा:

рдЗрд╕ рдмрдв़ी рд╣ुрдИ рд╢рд░ाрдм рдХी рдЦрдкрдд рд╕े рд╕рд░рдХाрд░ рдХो рд░ाрдЬрд╕्рд╡ рдХे рд░ूрдк рдоें рднाрд░ी рд▓ाрдн рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдкिрдЫрд▓े рд╕ाрд▓ рдЕрдк्рд░ैрд▓ рдорд╣ीрдиे рдХे рдоुрдХाрдмрд▓े рдЗрд╕ рд╕ाрд▓ рдЕрдк्рд░ैрд▓ рдоें 64 рдХрд░ोрдб़ рд░ुрдкрдпे рдЬ्рдпाрджा рдХा рд░ाрдЬрд╕्рд╡ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдЗрд╕ рдЖंрдХрдб़े рдиे рд╕ाрдмिрдд рдХрд░ рджिрдпा рд╣ै рдХि рд╢рд░ाрдм рдХी рдмिрдХ्рд░ी рдЕрдм рдХेрд╡рд▓ рдПрдХ рд╡्рдпाрдкाрд░ рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рдПрдХ рдмрдб़ी рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХा рд╣िрд╕्рд╕ा рдмрди рдЪुрдХी рд╣ै।

рдЖрдмрдХाрд░ी рд╡िрднाрдЧ рдХे рдЕрдзिрдХाрд░िрдпों рдХा рдХрд╣рдиा рд╣ै рдХि рд╢рд░ाрдм рдХी рджुрдХाрдиों рдХी рд╕ंрдЦ्рдпा рдоें рд╡ृрдж्рдзि рдФрд░ рдирдИ рджुрдХाрдиों рдХे рдЦुрд▓рдиे рд╕े рд╢рд░ाрдм рдХी рдмिрдХ्рд░ी рдоें рдЗрдЬ़ाрдлा рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рд╕ाрде рд╣ी рд╢рд╣рд░ рдоें рд╢рд░ाрдм рдХी рд╡िрднिрди्рди рдХिрд╕्рдоों, рд╡िрд╢ेрд╖рдХрд░ рд╡िрджेрд╢ी рд╢рд░ाрдм рдФрд░ рдмीрдпрд░ рдХी рдЦрдкрдд рдоें рднाрд░ी рд╡ृрдж्рдзि рджेрдЦрдиे рдХो рдоिрд▓ी рд╣ै। рдпрд╣ рдмрджрд▓ाрд╡ рд╢рд╣рд░ рдХे рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓ों рдХे рдмрджрд▓рддे рд╢ौрдХ рдФрд░ рдЬीрд╡рдирд╢ैрд▓ी рдХो рднी рджрд░्рд╢ाрддा рд╣ै।

рдирдП рдк्рд░ॉрдлिрдЯ рдоॉрдбрд▓ рдиे рд╢рд░ाрдм рдХाрд░ोрдмाрд░ рдХो рдмрдв़ाрд╡ा рджिрдпा

рдиोрдПрдбा рдоें рд╢рд░ाрдм рдХे рдХाрд░ोрдмाрд░ рдХे рдирдП рдк्рд░ॉрдлिрдЯ рдоॉрдбрд▓ рдиे рднी рд╢рд░ाрдм рдХी рдЦрдкрдд рдХो рдмрдв़ाрд╡ा рджिрдпा рд╣ै। рд╢рд░ाрдм рдХी рджुрдХाрдиों рдХे рдХंрдкोрдЬिрдЯ рд╣ोрдиे рдФрд░ рдирдИ рджुрдХाрдиों рдХे рдЦुрд▓рдиे рд╕े рд╡्рдпाрдкाрд░ рдоें рдирдпा рдЬोрд╢ рдЖрдпा рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा, рд╢рд░ाрдм рдХी рдХीрдорддों рдоें рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ी рд╣рд▓्рдХी рд╡ृрдж्рдзि рдФрд░ рд╢рд░ाрдм рдкрд░ рдоिрд▓ рд░рд╣ी рдЫूрдЯ рднी рдЧ्рд░ाрд╣рдХों рдХो рдЖрдХрд░्рд╖िрдд рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ै।

рдпूрдкी рдХे рд╕рднी 75 рдЬिрд▓ों рдоें рд▓ाрдЧू рд╣ोрдЧी рдпे рдирдИ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा

рд▓рдЦрдирдК: рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдХी рдпोрдЧी рдЖрджिрдд्рдпрдиाрде рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдк्рд░рджेрд╢ рдХे 75 рдЬिрд▓ों рдоें рдирдЧрд░ीрдп рдиिрдХाрдпों рдХे рд╕ंрдкрдд्рддि рд╕ंрдмंрдзी рдХाрд░्рдпों рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпाрдУं рдФрд░ рд╢ुрд▓्рдХ рд╕ंрд░рдЪрдиा рдоें рдПрдХрд░ूрдкрддा рд▓ाрдиे рдХा рдлैрд╕рд▓ा рд▓िрдпा рд╣ै। рдоुрдЦ्рдпрдоंрдд्рд░ी рдпोрдЧी рдЖрджिрдд्рдпрдиाрде рдиे рдЕрдзिрдХाрд░िрдпों рдХो рдиिрд░्рджेрд╢ рджिрдП рд╣ैं рдХि рд╡рд╕ीрдпрдд, рдмंрдЯрд╡ाрд░ा рдФрд░ рдЕрди्рдп рдиाрдоांрддрд░рдг рдХे рдоाрдорд▓ों рдоें рдЕрдм рд░ाрдЬ्рдп рдХे рд╕рднी рдирдЧрд░ рдиिрдЧрдоों, рдирдЧрд░ рдкाрд▓िрдХा рдкрд░िрд╖рджों рдФрд░ рдирдЧрд░ рдкंрдЪाрдпрддों рдоें рдПрдХ рд╕рдоाрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдФрд░ рд╢ुрд▓्рдХ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рд▓ाрдЧू рдХी рдЬाрдП।

рдирдЧрд░ीрдп рдиिрдХाрдпों рдоें рднिрди्рдирддा рджूрд░ рдХрд░рдиे рдХी рдкрд╣рд▓

рдмрддा рджें рдХी рдЗрд╕ рд╕рдордп рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рд╡िрднिрди्рди рдирдЧрд░ рдиिрдЧрдоों рдФрд░ рдкाрд▓िрдХाрдУं рдоें рдиाрдоांрддрд░рдг рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдФрд░ рд╢ुрд▓्рдХों рдоें рд╡्рдпाрдкрдХ рднिрди्рдирддाрдПं рджेрдЦी рдЬा рд░рд╣ी рд╣ैं। рдЙрджाрд╣рд░рдг рдХे рддौрд░ рдкрд░, рдЧाрдЬिрдпाрдмाрдж рдирдЧрд░ рдиिрдЧрдо рдоें рд╡рд╕ीрдпрдд рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рд╕ंрдкрдд्рддि рдХे рдиाрдоांрддрд░рдг рдХे рд▓िрдП ₹5000 рд╢ुрд▓्рдХ рд▓िрдпा рдЬाрддा рд╣ै, рдЬрдмрдХि рд▓рдЦрдирдК рдирдЧрд░ рдиिрдЧрдо рдоें рдпрд╣ी рдХाрд░्рдп рдиिрд╢ुрд▓्рдХ рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕ी рддрд░рд╣, рдоेрд░рда рдирдЧрд░ рдиिрдЧрдо рдоें рд╕ंрдкрдд्рддि рдХे рдмंрдЯрд╡ाрд░े рдХे рдиाрдоांрддрд░рдг рдкрд░ 3% рд╢ुрд▓्рдХ рд▓िрдпा рдЬाрддा рд╣ै, рдЬрдмрдХि рдк्рд░рдпाрдЧрд░ाрдЬ рдирдЧрд░ рдиिрдЧрдо рдоें рдпрд╣ рд╢ुрд▓्рдХ рдоाрдд्рд░ ₹2000 рд╣ै।

рдирдИ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рд╕े рд╣ोрдЧी рдкाрд░рджрд░्рд╢िрддा рдФрд░ рд╕ुрд╡िрдзा рдоें рд╡ृрдж्рдзि

рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рд╕рднी рдирдЧрд░ рдиिрдЧрдоों, рдирдЧрд░ рдкाрд▓िрдХाрдУं рдФрд░ рдирдЧрд░ рдкंрдЪाрдпрддों рдоें рд╡рд╕ीрдпрдд, рдмंрдЯрд╡ाрд░ा рдФрд░ рд╕ंрдкрдд्рддि рдХрд░ рдиिрд░्рдзाрд░рдг рд╕ूрдЪी рдоें рд╕ंрд╢ोрдзрди, рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рддрдеा рд╢ुрд▓्рдХ рдоें рд╕рдоाрдирддा рд▓ाрдИ рдЬाрдПрдЧी। рдЗрд╕ рдХрджрдо рд╕े рди рдХेрд╡рд▓ рдкाрд░рджрд░्рд╢िрддा рдмрдв़ेрдЧी, рдмрд▓्рдХि рдиाрдЧрд░िрдХों рдХो рдХिрд╕ी рднी рдХाрд░्рдп рдоें рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ी рджेрд░ी рдФрд░ рдЖрд░्рдеिрдХ рд╢ोрд╖рдг рд╕े рднी рдмрдЪाрд╡ рд╣ोрдЧा। рдоुрдЦ्рдпрдоंрдд्рд░ी рдпोрдЧी рдЖрджिрдд्рдпрдиाрде рдХे рдиिрд░्рджेрд╢ों рдХे рдмाрдж рдЕрдм рдирдЧрд░ рд╡िрдХाрд╕ рд╡िрднाрдЧ рдЗрд╕ рджिрд╢ा рдоें рдирдИ рдиिрдпрдоाрд╡рд▓ी рдФрд░ рд╢ुрд▓्рдХ рджрд░ों рдХो рддрдп рдХрд░рдиे рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдоें рдЬुрдЯ рдЧрдпा рд╣ै। рдЬрд▓्рдж рд╣ी рдЗрд╕े рдХैрдмिрдиेрдЯ рдХे рд╕ाрдордиे рд╕ंрд╕्рддुрддि рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХिрдпा рдЬाрдПрдЧा।

рдирдЧрд░ीрдп рдк्рд░рд╢ाрд╕рди рдоें рд╕ुрдзाрд░ рдХी рджिрд╢ा рдоें рдЕрд╣рдо рдХрджрдо

рдоुрдЦ्рдпрдоंрдд्рд░ी рдпोрдЧी рдЖрджिрдд्рдпрдиाрде рдХा рдпрд╣ рдХрджрдо рд░ाрдЬ्рдп рдХे рдиाрдЧрд░िрдХों рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдмрджрд▓ाрд╡ рд╕ाрдмिрдд рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд╕े рди рдХेрд╡рд▓ рдк्рд░рд╢ाрд╕рди рдоें рд╕ुрдзाрд░ рд╣ोрдЧा, рдмрд▓्рдХि 'рдИрдЬ рдСрдл рд▓िрд╡िंрдЧ' рдХे рддрд╣рдд рдиाрдЧрд░िрдХों рдХो рдмेрд╣рддрд░ рдФрд░ рд╕рдоाрд╡ेрд╢ी рд╕ेрд╡ाрдПं рдоिрд▓ेंрдЧी। рдЗрд╕ рдирдИ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХे рддрд╣рдд рдиाрдЧрд░िрдХों рдХो рдХिрд╕ी рднी рдирдЧрд░ рдиिрдЧрдо рдпा рдкाрд▓िрдХा рдоें рд╕рдоाрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдФрд░ рд╢ुрд▓्рдХ рдХी рд╕ुрд╡िрдзा рдоिрд▓ेрдЧी, рдЬिрд╕рд╕े рдЙрди्рд╣ें рдХिрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдЕрд╕ुрд╡िрдзा рдирд╣ीं рд╣ोрдЧी।

рдмिрд╣ाрд░ рдоें 'рдкрджाрдзिрдХाрд░ी' рдмрдирдиे рдХा рдоौрдХा, рдЖрд╡ेрджрди рд╢ुрд░ू

рдкрдЯрдиा, 1 рдордИ 2025: рдмिрд╣ाрд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдХे рдкрд░्рдпाрд╡рд░рдг рд╡рди рдПрд╡ं рдЬрд▓рд╡ाрдпु рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рд╡िрднाрдЧ рдиे рд╡рдиों рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдкрджाрдзिрдХाрд░ी рдХे рд▓िрдП рднрд░्рддी рдиिрдХाрд▓ी рд╣ै। рдЗрд╕ рднрд░्рддी рдоें рдХुрд▓ 24 рд░िрдХ्рдд рдкрджों рдкрд░ рдиिрдпुрдХ्рддि рдХी рдЬाрдПрдЧी। рдЗрдЪ्рдЫुрдХ рдЙрдо्рдоीрджрд╡ाрд░ों рдХे рд▓िрдП рдЖрд╡ेрджрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдЖрдЬ рдпाрдиी 1 рдордИ рд╕े рд╢ुрд░ू рд╣ो рдЧрдИ рд╣ै, рдФрд░ рдЕंрддिрдо рддिрдеि 1 рдЬूрди 2025 рддрдХ рд╣ै।

рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЙрдо्рдоीрджрд╡ाрд░ों рдХो рдЖрдзिрдХाрд░िрдХ рд╡ेрдмрд╕ाрдЗрдЯ рдкрд░ рдЬाрдХрд░ рдкूрд░ा рд╡िрд╡рд░рдг рджेрдЦрдиा рд╣ोрдЧा। рдЙрдо्рдоीрджрд╡ाрд░ों рдХो рдпрд╣ рд╕ुрдиिрд╢्рдЪिрдд рдХрд░рдиा рд╣ोрдЧा рдХि рд╡े рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рд╢ैрдХ्рд╖िрдХ рдпोрдЧ्рдпрддा рдФрд░ рдЕрди्рдп рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рдкाрдд्рд░рддाрдУं рдХो рдкूрд░ा рдХрд░рддे рд╣ों। рдЗрд╕ рднрд░्рддी рдХे рд▓िрдП рд╢ैрдХ्рд╖िрдХ рдпोрдЧ्рдпрддा рдХे рддрд╣рдд рдЙрдо्рдоीрджрд╡ाрд░ рдХो рдХिрд╕ी рднी рдоाрди्рдпрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рд╕े рд╕्рдиाрддрдХ (Graduation) рдбिрдЧ्рд░ी рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдиी рдЪाрд╣िрдП।

рдЪрдпрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХो рддीрди рдЪрд░рдгों рдоें рдмांрдЯा рдЧрдпा рд╣ै:

1 .рд▓िрдЦिрдд рдкрд░ीрдХ्рд╖ा: рд╕рдмрд╕े рдкрд╣рд▓े рдЙрдо्рдоीрджрд╡ाрд░ों рдХो рд▓िрдЦिрдд рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдоें рд╕рдлрд▓рддा рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиी рд╣ोрдЧी। рдпрд╣ рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдкрд░्рдпाрд╡рд░рдг рдФрд░ рд╡рди рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рд╡िрд╖рдпों рдкрд░ рдЖрдзाрд░िрдд рд╣ोрдЧी।

2 .рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░: рд▓िрдЦिрдд рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдоें рдЙрдд्рддीрд░्рдг рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓े рдЙрдо्рдоीрджрд╡ाрд░ों рдХो рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХे рд▓िрдП рдмुрд▓ाрдпा рдЬाрдПрдЧा, рдЬिрд╕рдоें рдЙрдирдХी рд╕рдордЧ्рд░ рдХ्рд╖рдорддा рдФрд░ рд╡िрд╖рдп рдЬ्рдЮाрди рдХा рдоूрд▓्рдпांрдХрди рдХिрдпा рдЬाрдПрдЧा।

3 .рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рдоाрдкрджंрдб рдкрд░ीрдХ्рд╖рдг: рдЪрдпрди рдХे рдЕंрддिрдо рдЪрд░рдг рдоें рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рдоाрдкрджंрдб рдкрд░ीрдХ्рд╖рдг рд╣ोрдЧा, рдЬिрд╕рдоें рдЙрдо्рдоीрджрд╡ाрд░ों рдХी рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рд╕्рдеिрддि рдФрд░ рдлिрдЯрдиेрд╕ рдХी рдЬांрдЪ рдХी рдЬाрдПрдЧी।

рдЖрд╡ेрджрди рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा: рдЙрдо्рдоीрджрд╡ाрд░ों рдХो рдЖрд╡ेрджрди рдХे рд▓िрдП рдСрдирд▓ाрдЗрди рдкोрд░्рдЯрд▓ рдкрд░ рдЬाрдХрд░ рдЖрд╡ेрджрди рдлॉрд░्рдо рднрд░рдиा рд╣ोрдЧा। рдЖрд╡ेрджрди рдкрдд्рд░ рдоें рд╕рднी рдЬाрдирдХाрд░ी рд╕рд╣ी рддрд░ीрдХे рд╕े рднрд░рдиी рд╣ोрдЧी, рд╕ाрде рд╣ी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬों рдХी рд╕्рдХैрди рдХॉрдкी рднी рдЕрдкрд▓ोрдб рдХрд░рдиी рд╣ोрдЧी। рдЖрд╡ेрджрди рдлॉрд░्рдо рдХी рдЕंрддिрдо рддिрдеि 1 рдЬूрди 2025 рд╣ै, рдЬिрд╕рдХे рдмाрдж рдХिрд╕ी рднी рдЖрд╡ेрджрди рдХो рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдирд╣ीं рдХिрдпा рдЬाрдПрдЧा।

рд╕рд╣ाрдпрдХ рдЕрдз्рдпाрдкрдХ рдмрдирдиे рдХा рдоौрдХा! рдпूрдкी рдоें рдмрдб़ी рднрд░्рддी

рд▓рдЦрдирдК। рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдоें рд╕рд╣ाрдпрдХ рдЕрдз्рдпाрдкрдХ (рдЯीрдЬीрдЯी) рднрд░्рддी рдХी рдк्рд░рддीрдХ्рд╖ा рдХрд░ рд░рд╣े 8.69 рд▓ाрдЦ рдЕрдн्рдпрд░्рдеिрдпों рдХे рд▓िрдП рдмрдб़ी рдЦрдмрд░ рд╕ाрдордиे рдЖрдИ рд╣ै। рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рдЕрд╢ाрд╕рдХीрдп рд╕рд╣ाрдпрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рдоाрдз्рдпрдоिрдХ рд╡िрдж्рдпाрд▓рдпों рдоें рдк्рд░рд╕्рддाрд╡िрдд рд╕рд╣ाрдпрдХ рдЕрдз्рдпाрдкрдХ рднрд░्рддी рдХी рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдХी рдирдИ рддिрдеि рдШोрд╖िрдд рдХрд░ рджी рдЧрдИ рд╣ै। рдЕрдм рдпрд╣ рдкрд░ीрдХ्рд╖ा 21 рдФрд░ 22 рдЬुрд▓ाрдИ 2025 рдХो рдЖрдпोрдЬिрдд рдХी рдЬाрдПрдЧी।

рдмрддा рджें рдХी рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рд╢िрдХ्рд╖ा рд╕ेрд╡ा рдЪрдпрди рдЖрдпोрдЧ рдХे рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдиिрдпंрдд्рд░рдХ рджेрд╡ेंрдж्рд░ рдк्рд░рддाрдк рд╕िंрд╣ рдиे рдЗрд╕ рд╕ंрдмंрдз рдоें рдЖрдзिрдХाрд░िрдХ рдиोрдЯिрдлिрдХेрд╢рди рдЬाрд░ी рдХрд░ рджिрдпा рд╣ै। рдЗрд╕рд╕े рдкрд╣рд▓े рдпрд╣ рдкрд░ीрдХ्рд╖ा 14 рдФрд░ 15 рдордИ рдХो рдк्рд░рд╕्рддाрд╡िрдд рдеी, рдЬिрд╕े рдЖрдпोрдЧ рдиे рд╕्рдердЧिрдд рдХрд░ рджिрдпा рдеा।

рдкрд╣рд▓े рднी рджो рдмाрд░ рдЯрд▓ рдЪुрдХी рд╣ै рдкрд░ीрдХ्рд╖ा

рдпрд╣ рдкрд╣рд▓ी рдмाрд░ рдирд╣ीं рд╣ै рдЬрдм рдЯीрдЬीрдЯी рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдЯाрд▓ी рдЧрдИ рд╣ो। рдЗрд╕рд╕े рдкрд╣рд▓े рдпрд╣ рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдЕрдк्рд░ैрд▓ рдоें рдк्рд░рд╕्рддाрд╡िрдд рдеी, рдЬिрд╕े рдмाрдж рдоें рдордИ рдоें рд╢िрдл्рдЯ рдХिрдпा рдЧрдпा। рдЕрдм рдЬुрд▓ाрдИ рдоें рдЗрд╕े рдЖрдпोрдЬिрдд рдХрд░рдиे рдХा рдиिрд░्рдгрдп рд▓िрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдХे рдмाрд░-рдмाрд░ рдЯрд▓рдиे рд╕े рдЕрдн्рдпрд░्рдеिрдпों рдоें рдЕрд╕рдоंрдЬрд╕ рдХी рд╕्рдеिрддि рдмрдиी рд░рд╣ी рд╣ै।

рд╣ाрд▓ांрдХि рдЖрдпोрдЧ рдиे рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рд╕्рдердЧрди рдХे рдкीрдЫे рдХोрдИ рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдХाрд░рдг рдирд╣ीं рдмрддाрдпा рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рд╕ूрдд्рд░ों рдХे рдоुрддाрдмिрдХ рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдоें рд░िрдХॉрд░्рдб рд╕ंрдЦ्рдпा рдоें рдЖрд╡ेрджрди рдФрд░ рдХेंрдж्рд░ рдиिрд░्рдзाрд░рдг рдХी рдЪुрдиौрддिрдпों рдХे рдХाрд░рдг рддैрдпाрд░िрдпां рдкूрд░ी рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХीं। рд╕рд░рдХाрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рдХेंрдж्рд░ рдиिрд░्рдзाрд░рдг рдХो рд▓ेрдХрд░ рдиिрдпрдо рд╕рдЦ्рдд рдХिрдП рдЧрдП рд╣ैं, рдЬिрд╕рд╕े рдЖрдпोрдЧ рдХो рдкрд░्рдпाрдк्рдд рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдХेंрдж्рд░ рдЬुрдЯाрдиे рдоें рд╕рдордп рд▓рдЧ рд░рд╣ा рд╣ै।

13.19 рд▓ाрдЦ рдЕрдн्рдпрд░्рдеिрдпों рдиे рдХिрдпा рдЖрд╡ेрджрди

рдЧौрд░рддрд▓рдм рд╣ै рдХि рдЯीрдЬीрдЯी-рдкीрдЬीрдЯी рдХे рдХुрд▓ 4,163 рдкрджों рдкрд░ рднрд░्рддी рдХे рд▓िрдП рд╡рд░्рд╖ 2022 рдоें рд╡िрдЬ्рдЮाрдкрди рдЬाрд░ी рдХिрдпा рдЧрдпा рдеा। рдЕрдЧрд╕्рдд 2022 рдоें рдЖрд╡ेрджрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдкूрд░ी рд╣ो рдЪुрдХी рдеी। рдЖрдпोрдЧ рдХो 13.19 рд▓ाрдЦ рдЖрд╡ेрджрди рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдП рд╣ैं, рдЬिрдирдоें рд╕े рдЯीрдЬीрдЯी рдХे 3,539 рдкрджों рдХे рд▓िрдП 8.69 рд▓ाрдЦ рдФрд░ рдкीрдЬीрдЯी рдХे 624 рдкрджों рдХे рд▓िрдП 4.50 рд▓ाрдЦ рдЕрдн्рдпрд░्рдеिрдпों рдиे рдЖрд╡ेрджрди рдХिрдпा рд╣ै।

рдкीрдЬीрдЯी рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдкूрд░्рд╡ рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдкрд░

рдк्рд░рд╡рдХ्рддा (рдкीрдЬीрдЯी) рдкрджों рдХे рд▓िрдП рд▓िрдЦिрдд рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдкूрд░्рд╡ рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ 18 рдФрд░ 19 рдЬूрди рдХो рд╣ी рдЖрдпोрдЬिрдд рдХी рдЬाрдПрдЧी। рдЗрд╕рдоें рдХिрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдирд╣ीं рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

рдЕрд╣рдорджाрдмाрдж рдоें Junior Research Fellow рдХे рдкрджों рдкрд░ рднрд░्рддी

рдЕрд╣рдорджाрдмाрдж: рдлिрдЬिрдХрд▓ рд░िрд╕рд░्рдЪ рд▓ेрдмोрд░ेрдЯрд░ी (PRL), рдЕрд╣рдорджाрдмाрдж рдиे рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдХрд░िрдпрд░ рдмрдиाрдиे рдХे рдЗрдЪ्рдЫुрдХ рдпुрд╡ाрдУं рдХे рд▓िрдП рд╕ुрдирд╣рд░ा рдЕрд╡рд╕рд░ рдк्рд░рджाрди рдХिрдпा рд╣ै। рд╕ंрд╕्рдеाрди рдиे рдЬूрдиिрдпрд░ рд░िрд╕рд░्рдЪ рдлेрд▓ो (JRF) рдХे рдПрдХ рдкрдж рдХे рд▓िрдП рднрд░्рддी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╢ुрд░ू рдХी рд╣ै। рдпрд╣ рднрд░्рддी рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдоें рд╢ोрдз рдХी рджिрд╢ा рдоें рдХрджрдо рд░рдЦрдиे рд╡ाрд▓े рд╣ोрдирд╣ाрд░ рдЙрдо्рдоीрджрд╡ाрд░ों рдХे рд▓िрдП рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдоाрдиी рдЬा рд░рд╣ी рд╣ै।

рдЗрд╕ рдкрдж рдХे рд▓िрдП рд╡े рдЙрдо्рдоीрджрд╡ाрд░ рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं рдЬिрди्рд╣ोंрдиे рдПрдо.рдПрд╕.рд╕ी. (M.Sc.) рдХी рдбिрдЧ्рд░ी рдк्рд░ाрдк्рдд рдХी рд╣ो। рдЪрдпрдиिрдд рдЕрдн्рдпрд░्рдеी рдХो рдк्рд░рддि рдоाрд╣ рд░ु. 37,000 рд╕े рд▓ेрдХрд░ рд░ु. 42,000 рддрдХ рдХा рд╡ेрддрди рдоिрд▓ेрдЧा। PRL рдЕрд╣рдорджाрдмाрдж рдХा рдпрд╣ рдХрджрдо рднाрд░рдд рдоें рдЕрдиुрд╕ंрдзाрди рдХो рдк्рд░ोрдд्рд╕ाрд╣рди рджेрдиे рдФрд░ рдпुрд╡ा рдк्рд░рддिрднाрдУं рдХो рдЖрдЧे рд▓ाрдиे рдХी рджिрд╢ा рдоें рдПрдХ рд╕рдХाрд░ाрдд्рдордХ рдк्рд░рдпाрд╕ рдоाрдиा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै। 

рдЖрд╡ेрджрди рдХी рдЕंрддिрдо рддिрдеि 20 рдордИ 2025 рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рдХी рдЧрдИ рд╣ै рдФрд░ рдпрд╣ рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдСрдлрд▓ाрдЗрди рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдкूрд░ी рдХी рдЬाрдПрдЧी। рдЗрдЪ्рдЫुрдХ рдЙрдо्рдоीрджрд╡ाрд░ों рдХो рд╕рд▓ाрд╣ рджी рдЬाрддी рд╣ै рдХि рд╡े рд╕рдордп рд░рд╣рддे PRL рдХी рдЖрдзिрдХाрд░िрдХ рд╡ेрдмрд╕ाрдЗрдЯ prl.res.in рдкрд░ рдЬाрдХрд░ рдЖрд╡ेрджрди рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рд╕рднी рджिрд╢ा-рдиिрд░्рджेрд╢ों рдХो рдз्рдпाрдирдкूрд░्рд╡рдХ рдкрдв़ें।

рдЖрдкрдХो рдмрддा рджें рдХी рдЗрд╕ рдкрдж рдХे рд▓िрдП рдЙрдо्рдоीрджрд╡ाрд░ों рдХी рдЕрдзिрдХрддрдо рдЖрдпु рд╕ीрдоा 26 рд╡рд░्рд╖ рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рдХी рдЧрдИ рд╣ै। рдпोрдЧ्рдп рдФрд░ рдЗрдЪ्рдЫुрдХ рдЙрдо्рдоीрджрд╡ाрд░ों рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ рдПрдХ рд╕ुрдирд╣рд░ा рдЕрд╡рд╕рд░ рд╣ै рдХि рд╡े рджेрд╢ рдХे рдк्рд░рдоुрдЦ рдЕрдиुрд╕ंрдзाрди рд╕ंрд╕्рдеाрди рдоें рдЬुрдб़рдХрд░ рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдЕрдиुрд╕ंрдзाрди рдоें рдпोрдЧрджाрди рджें।

рдпूрдкी рдоें 12 рдордИ рдХो рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ рдЕрд╡рдХाрд╢ рдХी рдШोрд╖рдгा

рд▓рдЦрдирдК | рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдЖрдЧाрдоी 12 рдордИ (рд╕ोрдорд╡ाрд░) рдХो рдмुрдж्рдз рдкूрд░्рдгिрдоा рдХे рдЕрд╡рд╕рд░ рдкрд░ рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ рдЕрд╡рдХाрд╢ рдХी рдЖрдзिрдХाрд░िрдХ рдШोрд╖рдгा рдХी рд╣ै। рдЗрд╕ рджिрди рдк्рд░рджेрд╢рднрд░ рдоें рд╕рднी рд╕рд░рдХाрд░ी рдХाрд░्рдпाрд▓рдп, рд╢िрдХ्рд╖рдг рд╕ंрд╕्рдеाрди, рдмैंрдХ рдФрд░ рдмीрдоा рдХाрд░्рдпाрд▓рдп (LIC) рдмंрдж рд░рд╣ेंрдЧे। рдЕрд╡рдХाрд╢ рдХी рдкुрд╖्рдЯि рд╕рд░рдХाрд░, рдмैंрдХ рдпूрдиिрдпрди, рдПрд▓рдЖрдИрд╕ी рдпूрдиिрдпрди рдФрд░ рдмेрд╕िрдХ рд╢िрдХ्рд╖ा рдкрд░िрд╖рдж рдж्рд╡ाрд░ा рдЬाрд░ी рдХी рдЧрдИ рдЕрд╡рдХाрд╢ рддाрд▓िрдХाрдУं рд╕े рд╣ुрдИ рд╣ै।

рдмрддा рджें рдХी рдмुрдж्рдз рдкूрд░्рдгिрдоा, рднрдЧрд╡ाрди рдЧौрддрдо рдмुрдж्рдз рдХी рдЬрдпंрддी рдХे рд░ूрдк рдоें рдордиाрдИ рдЬाрддी рд╣ै, рдЬो рд╡ैрд╢ाрдЦ рдоाрд╕ рдХी рд╢ुрдХ्рд▓ рдкрдХ्рд╖ рдХी рдкूрд░्рдгिрдоा рддिрдеि рдХो рдкрдб़рддी рд╣ै। рдЗрд╕ рд╡рд░्рд╖ рдпрд╣ рдкाрд╡рди рдкрд░्рд╡ 12 рдордИ 2025 рдХो рдкрдб़ рд░рд╣ा рд╣ै, рдФрд░ рдкूрд░े рд░ाрдЬ्рдп рдоें рдЗрд╕े рд╢्рд░рдж्рдзा рдФрд░ рдЖрд╕्рдеा рдХे рд╕ाрде рдордиाрдпा рдЬाрдПрдЧा।

рд╢िрдХ्рд╖ा рд╡िрднाрдЧ рдиे рдЬाрд░ी рдХी рдЫुрдЯ्рдЯी рдХी рдЕрдзिрд╕ूрдЪрдиा

рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдмेрд╕िрдХ рд╢िрдХ्рд╖ा рдкрд░िрд╖рдж, рдк्рд░рдпाрдЧрд░ाрдЬ рдж्рд╡ाрд░ा рдЬाрд░ी рдЕрд╡рдХाрд╢ рд╕ूрдЪी рдоें 12 рдордИ рдХो рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд░ूрдк рд╕े рдЫुрдЯ्рдЯी рдШोрд╖िрдд рдХी рдЧрдИ рд╣ै। рдЗрд╕ рджिрди рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рд╕рднी рдмेрд╕िрдХ рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп, рд╕рд╣ाрдпрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рдФрд░ рдоाрди्рдпрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рдиिрдЬी рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рдкूрд░्рдг рд░ूрдк рд╕े рдмंрдж рд░рд╣ेंрдЧे। рдХॉрд▓ेрдЬों рдФрд░ рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдпों рдоें рднी рдЕрд╡рдХाрд╢ рд░рд╣ेрдЧा।

рдмैंрдХ рдФрд░ рдмीрдоा рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рднी рд░рд╣ेрдЧा рдЕрд╡рдХाрд╢

рдмैंрдХ рдпूрдиिрдпрди рдФрд░ рдПрд▓рдЖрдИрд╕ी рдпूрдиिрдпрди рдж्рд╡ाрд░ा рдЬाрд░ी рдХी рдЧрдИ рдЖрдзिрдХाрд░िрдХ рдЕрд╡рдХाрд╢ рддाрд▓िрдХाрдУं рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░, 12 рдордИ рдХो рд╕рднी рдмैंрдХ рд╢ाрдЦाрдПं рдФрд░ рднाрд░рддीрдп рдЬीрд╡рди рдмीрдоा рдиिрдЧрдо (LIC) рдХी рд╢ाрдЦाрдПं рдмंрдж рд░рд╣ेंрдЧी। рд▓ोрдЧों рд╕े рдЕрдкीрд▓ рдХी рдЧрдИ рд╣ै рдХि рд╡े рдЕрдкрдиे рд╡िрдд्рддीрдп рдХाрд░्рдп 11 рдордИ рддрдХ рд╣ी рдиिрдкрдЯा рд▓ें рддाрдХि рдХिрд╕ी рдЕрд╕ुрд╡िрдзा рд╕े рдмрдЪा рдЬा рд╕рдХे।

рд╢्рд░рдж्рдзाрд▓ु рдХрд░ेंрдЧे рдзाрд░्рдоिрдХ рдЖрдпोрдЬрди

рдмрддा рджें рдХी рдЗрд╕ рджिрди рд░ाрдЬ्рдп рдХे рд╡िрднिрди्рди рд╣िрд╕्рд╕ों рдоें рдмौрдж्рдз рдоंрджिрд░ों рдФрд░ рд╡िрд╣ाрд░ों рдоें рд╡िрд╢ेрд╖ рдкूрдЬा, рдз्рдпाрди рдФрд░ рдк्рд░рд╡рдЪрди рдХा рдЖрдпोрдЬрди рдХिрдпा рдЬाрдПрдЧा। рдмौрдж्рдз рдзрд░्рдоाрд╡рд▓ंрдмी рдЗрд╕ рджिрди рдХो рднрдЧрд╡ाрди рдмुрдж्рдз рдХे рдЬрди्рдо, рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдк्рддि рдФрд░ рдорд╣ाрдкрд░िрдиिрд░्рд╡ाрдг рдХे рд░ूрдк рдоें рд╢्рд░рдж्рдзाрдкूрд░्рд╡рдХ рдордиाрддे рд╣ैं।

рдпूрдкी рдХे рд╕рднी рдоंрдбрд▓ों рдХे рд▓िрдП рд╕рд░рдХाрд░ рдХा рдмрдб़ा рдлैрд╕рд▓ा

рд▓рдЦрдирдК। рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдоें рдЦाрдж्рдп рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдФрд░ рдФрд╖рдзि рдЧुрдгрд╡рдд्рддा рдХो рдордЬрдмूрдд рдХрд░рдиे рдХी рджिрд╢ा рдоें рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдПрдХ рдмрдб़ा рдлैрд╕рд▓ा рд▓िрдпा рд╣ै। рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рд╕рднी 18 рдоंрдбрд▓ рдоुрдЦ्рдпाрд▓рдпों рдкрд░ рдЕрдд्рдпाрдзुрдиिрдХ "рдлूрдб рдПंрдб рдб्рд░рдЧ рдЯेрд╕्рдЯिंрдЧ рд▓ैрдм" рд╕्рдеाрдкिрдд рдХी рдЬा рд░рд╣ी рд╣ैं। рдЗрдирдоें рд╕े 12 рдоंрдбрд▓ों рдоें рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдирдИ рд▓ैрдм рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै, рдЬрдмрдХि рдмाрдХी рдоौрдЬूрджा рд▓ैрдм рдХो рд╣ाрдИ-рдЯेрдХ рд╕ुрд╡िрдзाрдУं рд╕े рд▓ैрд╕ рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै।

6 рдоंрдбрд▓ों рдоें рдиिрд░्рдоाрдг рдХाрд░्рдп рд▓рдЧрднрдЧ рдкूрд░ा

рдоीрдбिрдпा рд░िрдкोрд░्рдЯ्рд╕ рдХे рдоुрддाрдмिрдХ рдпूрдкी рдХे рд▓рдЦрдирдК, рдХाрдирдкुрд░, рд╕рд╣ाрд░рдирдкुрд░, рдЕрдпोрдз्рдпा, рдЕрд▓ीрдЧрдв़ рдФрд░ рдЧोрд░рдЦрдкुрд░ рдоंрдбрд▓ों рдоें рдирдИ рдмिрд▓्рдбिंрдЧ рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдХाрд░्рдп рд▓рдЧрднрдЧ рдкूрд░ा рд╣ो рдЪुрдХा рд╣ै। рдЗрди рд▓ैрдмों рдоें рдЕрдд्рдпाрдзुрдиिрдХ рдЯेрд╕्рдЯिंрдЧ рдорд╢ीрдиें рд▓рдЧाрдИ рдЬा рд░рд╣ी рд╣ैं рдФрд░ рд╕ंрднाрд╡рдиा рд╣ै рдХि рдЬुрд▓ाрдИ рдоाрд╣ рд╕े рдпрд╣ां рд╕ैंрдкрд▓ рдХी рдЬांрдЪ рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╢ुрд░ू рдХрд░ рджी рдЬाрдПрдЧी।

рдЧुрдгрд╡рдд्рддा рдФрд░ рдкाрд░рджрд░्рд╢िрддा рдмрдв़ेрдЧी

рдЦाрдж्рдп рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдПрд╡ं рдФрд╖рдзि рдк्рд░рд╢ाрд╕рди рд╡िрднाрдЧ рдХी рд╡िрд╢ेрд╖ рд╕рдЪिрд╡ рдиे рдмрддाрдпा рдХि рдЗрд╕ рдкрд╣рд▓ рд╕े рдк्рд░рджेрд╢ рдоें рдЦाрдж्рдп рд╡ рдФрд╖рдзिрдпों рдХी рдЧुрдгрд╡рдд्рддा рдЬांрдЪ рдкрд╣рд▓े рд╕े рдХрд╣ीं рдЕрдзिрдХ рдк्рд░рднाрд╡ी рдФрд░ рдкाрд░рджрд░्рд╢ी рд╣ो рд╕рдХेрдЧी। "рд╕्рдеाрдиीрдп рд╕्рддрд░ рдкрд░ рдЯेрд╕्рдЯिंрдЧ рдХी рд╕ुрд╡िрдзा рдоिрд▓рдиे рд╕े рди рдХेрд╡рд▓ рд╕рдордп рдХी рдмрдЪрдд рд╣ोрдЧी, рдмрд▓्рдХि рдЬांрдЪ рдХी рд╡िрд╢्рд╡рд╕рдиीрдпрддा рдФрд░ рд╕рдЯीрдХрддा рднी рдмрдв़ेрдЧी," рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд╣ा।

рдЬुрд▓ाрдИ рд╕े рд╢ुрд░ू рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै рд╕ंрдЪाрд▓рди

рдлिрд▓рд╣ाрд▓ рдорд╢ीрдиों рдХी рдЗंрд╕्рдЯॉрд▓ेрд╢рди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рддेрдЬ़ी рд╕े рдЪрд▓ рд░рд╣ी рд╣ै рдФрд░ рдЬुрд▓ाрдИ рд╕े рдЗрди рд▓ैрдмों рдоें рдХाрдо рд╢ुрд░ू рд╣ोрдиे рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рд╣ै। рдпे рд▓ैрдм्рд╕ рдЙрди्рдирдд рддрдХрдиीрдХों рд╕े рд▓ैрд╕ рд╣ोंрдЧी, рдЬो рдЦाрдж्рдп рд╡ рдФрд╖рдзि рд╕ैंрдкрд▓ рдХी рд╕ूрдХ्рд╖्рдорддрдо рд╕्рддрд░ рддрдХ рдЬांрдЪ рдХрд░ рд╕рдХेंрдЧी। рдЦाрдж्рдп рдФрд░ рдФрд╖рдзि рдЬांрдЪ рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХे рдЗрд╕ рд╕ुрджृрдв़ीрдХрд░рдг рд╕े рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдХी рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХो рдирдИ рджिрд╢ा рдФрд░ рдордЬрдмूрддी рдоिрд▓ेрдЧी।

рдк्рд░рджेрд╢ рдоें рдЧुрдгрд╡рдд्рддा рдиिрдпंрдд्рд░рдг рдХो рдоिрд▓ेрдЧी рдордЬрдмूрддी

рдк्рд░рджेрд╢ рд╕рд░рдХाрд░ рдХा рдпрд╣ рдХрджрдо рди рд╕िрд░्рдл рдЙрдкрднोрдХ्рддाрдУं рдХे рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдг рдХे рд▓िрдП рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рдЗрд╕рд╕े рдоिрд▓ाрд╡рдЯрдЦोрд░ी рдФрд░ рдирдХрд▓ी рджрд╡ाрдУं рдкрд░ рднी рд▓рдЧाрдо рд▓рдЧाрдИ рдЬा рд╕рдХेрдЧी। рд╕्рдеाрдиीрдп рд╕्рддрд░ рдкрд░ рд╣ी рдЬांрдЪ рд╕ुрд╡िрдзा рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╣ोрдиे рд╕े рдЫोрдЯे рдХрд╕्рдмों рдФрд░ рдЧ्рд░ाрдоीрдг рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рддрдХ рдлूрдб рд╡ рдб्рд░рдЧ рдХ्рд╡ाрд▓िрдЯी рдХंрдЯ्рд░ोрд▓ рдХा рдк्рд░рднाрд╡ी рджाрдпрд░ा рдмрдв़ाрдпा рдЬा рд╕рдХेрдЧा।

рдпूрдкी рдХे рдЗрд╕ рдЬिрд▓े рдоें рдУрд▓ाрд╡ृрд╖्рдЯि рд╕े рдордЪा рд╣рдб़рдХंрдк, рдХрдИ рдЬिрд▓ों рдоें рдЕрд▓рд░्рдЯ!

рдЧोрд░рдЦрдкुрд░, рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢। 

рдЧुрд░ुрд╡ाрд░ рд╕ुрдмрд╣ рдЧोрд░рдЦрдкुрд░ рдоें рдоौрд╕рдо рдиे рдЕрдЪाрдирдХ рдХрд░рд╡рдЯ рд▓ी рдФрд░ рддेрдЬ рдЧрд░рдЬ-рдЪрдордХ рдХे рд╕ाрде рднाрд░ी рдУрд▓ाрд╡ृрд╖्рдЯि рдиे рдкूрд░े рд╢рд╣рд░ рдХो рджрд╣рд╢рдд рдоें рдбाрд▓ рджिрдпा। рдХрд░ीрдм 15 рдоिрдирдЯ рддрдХ рд▓рдЧाрддाрд░ рдУрд▓े рдЧिрд░рддे рд░рд╣े, рдЬिрдирдХा рд╡рдЬрди 100 рдЧ्рд░ाрдо рд╕े рдЕрдзिрдХ рдмрддाрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै। рдЗрд╕ рдЕрдк्рд░рдд्рдпाрд╢िрдд рдоौрд╕рдо рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдиे рдЬрдирдЬीрд╡рди рдХो рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХрд░ рджिрдпा।

рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖рджрд░्рд╢िрдпों рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░, рдУрд▓े рдЗрддрдиे рдмрдб़े рдФрд░ рднाрд░ी рдеे рдХि рдХрдИ рд╡ाрд╣рдиों рдХे рд╢ीрд╢े рдЯूрдЯ рдЧрдП, рдЫрддों рдкрд░ рддेрдЬ рдзрдоाрдХों рдЬैрд╕ी рдЖрд╡ाрдЬें рдЖрдиे рд▓рдЧीं рдФрд░ рд▓ोрдЧ рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд╕्рдеाрдиों рдХी рдУрд░ рднाрдЧрдиे рд▓рдЧे। рд╢рд╣рд░ рдХे рдХрдИ рд╣िрд╕्рд╕ों рдоें рд╕рдб़рдХों рдкрд░ рдмрд░्рдл рдХी рдкрд░рдд рдЬрдо рдЧрдИ, рдЬिрд╕рд╕े рдпाрддाрдпाрдд рднी рдк्рд░рднाрд╡िрдд рд╣ुрдЖ। рдУрд▓ाрд╡ृрд╖्рдЯि рдХे рдердорддे рд╣ी рддेрдЬ рдмाрд░िрд╢ рд╢ुрд░ू рд╣ो рдЧрдИ, рдЬिрд╕рд╕े рд╣ाрд▓ाрдд рдФрд░ рдмिрдЧрдб़ рдЧрдП।

рд╕्рдеाрдиीрдп рдиिрд╡ाрд╕िрдпों рдиे рдмрддाрдпा рдХि рдкिрдЫрд▓े рдХрдИ рд╡рд░्рд╖ों рдоें рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЗрддрдиी рднाрд░ी рдУрд▓ाрд╡ृрд╖्рдЯि рдирд╣ीं рджेрдЦी рдеी। рдЕрдЪाрдирдХ рдЖрдП рдЗрд╕ рдоौрд╕рдо рдмрджрд▓ाрд╡ рдиे рд╢рд╣рд░рд╡ाрд╕िрдпों рдХो рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдЪौंрдХा рджिрдпा। рдЗрдзрд░, рдоौрд╕рдо рд╡िрднाрдЧ рдиे рдЪेрддाрд╡рдиी рдЬाрд░ी рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рдХрдИ рдЬिрд▓ों рдоें рддेрдЬ рдЖंрдзी рдФрд░ рдмाрд░िрд╢ рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдЬрддाрдИ рд╣ै।

рдЕрд▓рд░्рдЯ рдЬिрд▓ों рдХी рд╕ूрдЪी

рдоौрд╕рдо рд╡िрднाрдЧ рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░, рдЧोрд░рдЦрдкुрд░ рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा рдмрд╕्рддी, рджेрд╡рд░िрдпा, рд╕ंрддрдХрдмीрд░рдирдЧрд░, рдФрд░ рдХुрд╢ीрдирдЧрд░ рд╕рд╣िрдд рдкूрд░्рд╡ांрдЪрд▓ рдХे рдЕрди्рдп рдЬिрд▓ों рдоें рднी рдЖंрдзी-рддूрдлाрди рдФрд░ рдУрд▓ाрд╡ृрд╖्рдЯि рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдмрдиी рд╣ुрдИ рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП рд▓ोрдЧों рдХो рд╕ाрд╡рдзाрди рд░рд╣рдиे рдХे рдиिрд░्рджेрд╢ рджिрдП рдЧрдП рд╣ैं।

рдиुрдХрд╕ाрди рдХा рдЖрдХрд▓рди рдЬाрд░ी

рдлिрд▓рд╣ाрд▓ рдк्рд░рд╢ाрд╕рди рдУрд▓ाрд╡ृрд╖्рдЯि рд╕े рд╣ुрдП рдиुрдХрд╕ाрди рдХा рдЖрдХрд▓рди рдХрд░ рд░рд╣ा рд╣ै। рдХрдИ рдЬрдЧрд╣ों рд╕े рдлрд╕рд▓ों рдХे рдХ्рд╖рддिрдЧ्рд░рд╕्рдд рд╣ोрдиे рдХी рдЦрдмрд░ें рднी рд╕ाрдордиे рдЖрдИ рд╣ैं। рдЬिрд▓े рдХे рдЖрд▓ा рдЕрдзिрдХाрд░ी рдоौрдХे рдкрд░ рдкрд╣ुंрдЪрдХрд░ рд╕्рдеिрддि рдХा рдЬाрдпрдЬा рд▓े рд░рд╣े рд╣ैं। рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮों рдХा рдХрд╣рдиा рд╣ै рдХि рдоौрд╕рдо рдоें рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рдХी рддेрдЬी рд╕े рдмрджрд▓ाрд╡ рдЬрд▓рд╡ाрдпु рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдХा рд╕ंрдХेрдд рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд▓ोрдЧों рд╕े рдЕрдкीрд▓ рдХी рд╣ै рдХि рдоौрд╕рдо рд╡िрднाрдЧ рдХी рдЪेрддाрд╡рдиिрдпों рдкрд░ рдЧंрднीрд░рддा рд╕े рдз्рдпाрди рджें рдФрд░ рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╕ाрд╡рдзाрдиी рдмрд░рддें।

рдпूрдкी рдоें 'рд╕िрдХ्рдпोрд░िрдЯी рдЧाрд░्рдб' рдХी рдиौрдХрд░ी, рдЗंрдЯрд░рд╡्рдпू рд╕े рднрд░्рддी!

рдЙрди्рдиाрд╡, рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢  .

рдмेрд░ोрдЬрдЧाрд░ी рдХी рдЪुрдиौрддी рд╕े рдЬूрдЭ рд░рд╣े рдпुрд╡ाрдУं рдХे рд▓िрдП рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рдЙрди्рдиाрд╡ рдЬिрд▓े рд╕े рд░ाрд╣рдд рднрд░ी рдЦрдмрд░ рд╕ाрдордиे рдЖрдИ рд╣ै। рдЬिрд▓ा рд╕ेрд╡ाрдпोрдЬрди рдХाрд░्рдпाрд▓рдп, рдЙрди्рдиाрд╡ рдХी рдУрд░ рд╕े рдЬिрд▓े рдХे рд╕рднी рд╡िрдХाрд╕ рдЦंрдбों рдоें 1 рдордИ рд╕े 22 рдордИ 2025 рддрдХ рд╡िрд╢ेрд╖ рд░ोрдЬрдЧाрд░ рдоेрд▓ों рдХा рдЖрдпोрдЬрди рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै, рдЬрд╣ां рдпोрдЧ्рдп рдЙрдо्рдоीрджрд╡ाрд░ों рдХो рд╕ीрдзे рдЗंрдЯрд░рд╡्рдпू рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдиौрдХрд░ी рдХा рдоौрдХा рдоिрд▓ेрдЧा।

рдмрддा рджें рдХी рдЗрд╕ рдкрд╣рд▓ рдХे рдЕंрддрд░्рдЧрдд рдПрд╕рдЖрдИрдПрд╕ рд╕िрдХ्рдпोрд░िрдЯी рдк्рд░ाрдЗрд╡ेрдЯ рд▓िрдоिрдЯेрдб, рд▓рдЦрдирдК рдж्рд╡ाрд░ा рд╕िрдХ्рдпोрд░िрдЯी рдЧाрд░्рдб рдкрджों рдкрд░ рднрд░्рддी рдХी рдЬाрдПрдЧी। рдХोрдИ рдЖрд╡ेрджрди рд╢ुрд▓्рдХ рдирд╣ीं рд▓िрдпा рдЬाрдПрдЧा рдФрд░ рдЪрдпрди рдкूрд░्рдгрддः рдиिःрд╢ुрд▓्рдХ рдЗंрдЯрд░рд╡्рдпू рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдХिрдпा рдЬाрдПрдЧा।

рд╡िрдХाрд╕ рдЦंрдбрд╡ाрд░ рд░ोрдЬрдЧाрд░ рдоेрд▓ा рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо:

1 рдордИ рдЕрд╕ोрд╣ा, 2 рдордИ рдирд╡ाрдмрдЧंрдЬ, 3 рдордИ рдоिрдпाрдЧंрдЬ, 5 рдордИ рд╕рдлीрдкुрд░, 6 рдордИ рдлрддेрд╣рдкुрд░ 84, 7 рдордИ рдмिрдЫिрдпा, 8 рдордИ рдЧंрдЬрдоुрд░ाрджाрдмाрдж, 9 рдордИ рдФрд░ाрд╕, 13 рдордИ рд╣рд╕рдирдЧंрдЬ, 14 рдордИ рдмीрдШाрдкुрд░, 16 рдордИ рд╕िрдХंрджрд░рдкुрд░ рдХрд░рди, 17 рдордИ рдмांрдЧрд░рдордК, 19 рдордИ рд╕िрдХंрджрд░рдкुрд░ рд╕рд░ोрд╕ी, 20 рдордИ рд╣िрд▓ौрд▓ी, 21 рдордИ рд╕ुрдоेрд░рдкुрд░, 22 рдордИ рдкुрд░рд╡ा (рд╡िрдХाрд╕ рдЦंрдб рдХाрд░्рдпाрд▓рдп)

рдмेрд░ोрдЬрдЧाрд░ рдпुрд╡ाрдУं рд╕े рдЕрдкीрд▓

рдЬिрд▓ा рд╕ेрд╡ाрдпोрдЬрди рдЕрдзिрдХाрд░ी рд╢्рд░ीрдорддी рдк्рд░ीрддि рдЪंрдж्рд░ рдиे рдЬिрд▓े рдХे рд╢िрдХ्рд╖िрдд рдмेрд░ोрдЬрдЧाрд░ рдпुрд╡ाрдУं рд╕े рдЕрдкीрд▓ рдХी рд╣ै рдХि рд╡े рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рддिрдеिрдпों рдкрд░ рдЕрдкрдиे рд╡िрдХाрд╕ рдЦंрдб рдоें рдкрд╣ुंрдЪें рдФрд░ рдЗрд╕ рдЕрд╡рд╕рд░ рдХा рд▓ाрдн рдЙрдаाрдПं। рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдЖрдпोрдЬрди рд╕्рдерд▓ рдкрд░ рдкंрдЬीрдХрд░рдг рд╢िрд╡िрд░ рднी рд▓рдЧाрдпा рдЬाрдПрдЧा।

рдЬ़рд░ूрд░ी рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ рд▓ेрдХрд░ рдкрд╣ुंрдЪे: рдЖрдзाрд░ рдХाрд░्рдб, рд╢ैрдХ्рд╖िрдХ рдпोрдЧ्рдпрддा рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░, рдкाрд╕рдкोрд░्рдЯ рд╕ाрдЗрдЬ рдлोрдЯो, рдмाрдпोрдбाрдЯा (рдпрджि рд╕ंрднрд╡ рд╣ो)

рд╕िрдХ्рдпोрд░िрдЯी рдЧाрд░्рдб рдкрдж рдХे рд▓िрдП рдкाрдд्рд░рддा рд╡ рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдПं:

рдкрдж: рд╕िрдХ्рдпोрд░िрдЯी рдЧाрд░्рдб

рднрд░्рддी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा: рдЗंрдЯрд░рд╡्рдпू рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े

рд╢ुрд▓्рдХ: рдХोрдИ рдирд╣ीं (рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рдиिःрд╢ुрд▓्рдХ рднрд░्рддी)

рдЖрдпोрдЬрдирдХрд░्рддा: рдПрд╕рдЖрдИрдПрд╕ рд╕िрдХ्рдпोрд░िрдЯी рдк्рд░ाрдЗрд╡ेрдЯ рд▓िрдоिрдЯेрдб, рд▓рдЦрдирдК